Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zredukowanąformąazotupowodujesilneograniczeniewzrostutychroślin9co
łączysięzeznaczniemniejszymplonem[HähndeliWehrman19869Molitor
iZengerle19919Martignoniin.1994].SantamariaiElia[1997]9stosującdo
żywieniaroślinendywiidwieformyazotu:NH4
+iNO
3
-wróżnychproporcjach:
100:0970:30930:70i0:1009wykazali9żeroślinyendywiidokarmianepożywką
wyłączniezudziałemformyamonowejniezawierałyazotanówiwytworzyły
plonświeżejmasypodobnydoroślindokarmianychformąazotanową.Po
zwiększeniuwpożywcestężeniaformyazotanowejzwiększyłasięzarówno
świeżamasaroślin9jakiilośćazotanów.Nurzyńska-Wierdak[2006a]9stosując
donawożeniarokiettysiewnejróżneformyazotu9odnotowałanajwiększąilość
azotanówwliściachroślinżywionychsaletrąwapniową9anajmniejsząprzy
zastosowaniusiarczanuamonu.Prawidłowyprzebiegprocesówprzemianyazotu
wroślinieuzależnionyjestrównieżodinnychskładników9m.in.siarki.Działa-
niesiarkiwrośliniejestwielostronneiwynikazdużegowpływutegopierwiast-
kanametabolizmazotowy9dziękiczemuzwiększasięszybkośćprocesówtrans-
formacjipobranegoprzezroślinyazotuwbiałko9azmniejszatymsamymza-
wartośćniskocząsteczkowychzwiązkówazotuwcytoplazmie[PhillipsiKapul-
nik19959Rice2007].Oprzemianachsiarkiwrośliniedecydujewłaściwystosu-
nekN:S.ZawężenierelacjiN:Swroślinieprowadzidoakumulacjinieorganicz-
nychzwiązkówsiarki9natomiastrozszerzenietegostosunkuzwiększaakumula-
cjęniebiałkowychformazotu(amidów9aminokwasów9czynawetazotanów)
[GajiKlikocka2011].
Systemuprawyroślinekologicznylubkonwencjonalnymożewpływaćna
wielkośćplonuroślinprzyprawowychileczniczychorazjegojakość.Porównu-
jąctedwasystemyuprawy9niestwierdzonoróżnicwploniesurowcatymianku
icząbru9zwyjątkiemjednejplantacjiekologicznej9zktórejotrzymanowiększy
plonniżzuprawykonwencjonalnej[Seidler-Łożykowskaiin.200692009a9b].
Wtymmiejscunależypodkreślić9żewwielubadaniachwykazano9iżok.50-80%
zanieczyszczeńześrodowiskaprzenikazapośrednictwempokarmudoorgani-
zmuczłowieka.Wśródtychzanieczyszczeńznajdująsięrównieżazotanyiazo-
tyny9którymtocorazczęściejprzypisujesięrolęprekursorówwtworzeniusię
związkówN-nitrozowych9wykazującychdziałanierakotwórcze9mutagenne9
teratotoksyczneiembriotoksyczne[GajdaiKozłowski19919HulsteriMarsch-
ner19939Hulsteriin.19949Wojciechowska2005].Azotany(V)9azwłaszcza
ichproduktyprzemianyazotany(III)9wykazujątoksycznedziałanienaorga-
nizmczłowiekaizwierząt.Znaczącymźródłemtychzwiązkówwdieciesąpro-
duktyogrodnicze-warzywaiowoce9jakrównieżroślinyprzyprawoweilecz-
nicze.Zawartośćtychzwiązkówazotowychwroślinachzależyododmiany9
warunkówglebowoklimatycznychistosowanychzabiegówagrotechnicznych9
takichjaknawożenie9nawadnianie9ochronaroślin9terminzbioru.Istotnym
czynnikiemkształtującymzawartośćazotanów(V)wroślinachjestnawożenie
azotowe.Zbytintensywnenawożenieroślinazotemmożepowodowaćm.in.to9
12
