Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przestrzeńartystyczna…
|
15
dzenia”.Przestrzeńartystycznarozumianajestwsemiotycekultu-
ry–wodniesieniudoutworówepickich–przedewszystkimjako
efektmodulowaniadystansunarracyjnego71.Wanaliziepowyższego
zagadnieniabędęopieraćsięnaustaleniachBorisaUspienskiego.
Wyróżniłonnastępująceplany,wktórychrozpatrywaćmożna
Wpunktywidzenia”wutworzeepickim:planideologii,frazeologii,
czasowo-przestrzenny,psychologii
72
.WujęciuUspienskiegoproces
analizyprzestrzeniartystycznejwkategoriachWpunktówwidzenia”
zawierawsobieniektórezagadnieniastylistycznegoukształtowa-
nianarracjiorazkonstrukcjipostaci.Analizętychzagadnień,je-
ślitylkozwiązanesąwjakiśszczególnysposóbzsymbolikąprze-
strzeni,równieżpodejmujęwodniesieniudoprozyOdojewskiego.
Badanieprzestrzeniartystycznejczęstobędęzaczynaćoddro-
biazgowegonierazopisuprzestrzeniprzedstawionej.Taostatnia
danajestwnarracji(bezpośrednio–wopisie,lubpośrednio–wpro-
cesiegenerowaniafabuły)poprzezwskazanietylkoniektórychjej
składników,acałościowąjejwizję(włączającwniąnietylkomiej-
scaakcji,lecztakżeimplikowanąWmiędzyprzestrzeń”iWprzedłu-
żenieprzestrzeni”),nadktórątodopieronadbudowywanesązna-
czeniasymboliczne,należyzrekonstruowaćwprocesieodbioru.
Czasemtrzebasiębędziewtymprocesieodwoływaćdoinnychdzieł
literackichczyteżdowiedzypozatekstowej73.Jeżelijednakpiszę
owydarzeniach,totylkowtakichwypadkach,gdymająonezwią-
zekzkonstrukcjąprzestrzeniartystycznej;niezajmujemnienato-
miastanalizawydarzeńztegotylkopowodu,żemiałyonemiejsce
wprzestrzeni,któramniewdanejchwiliinteresuje(jakczęsto
postępowałnaprzykładBachtinwanalizachróżnychtypówchrono-
topu74).Jakwidać,przestrzeńartystycznąanalizowaćbędęjedno-
cześnienawielupłaszczyznach.Interesujemnieprzytymzarówno
symbolikaprzestrzeniprzedstawionej,jakisposobymodelowania
przestrzennego.
Wniniejszejksiążcechcęukazaćżywotnośćmetodysemiotycznej
wodniesieniudobadańnadprzestrzeniąartystycznąwdzieleliterac-
kim(stądteżczęsteodwołaniamiędzyinnymidonowszych,także
tychnieprzetłumaczonychnajęzykpolski,tekstówŁotmanaorazwy-
dawanychwPolscewostatnichlatachnajnowszychdziełUspienskie-
goiToporowa).Szkołasemiotykikultury,wywodzącasięwprawdzie
