Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przestrzeńartystyczna…
|
13
wstrukturzesemiosfery”57.Noweopozycje,wskazaneprzezbada-
cza(Wcentrum–peryferie”,Wsystemowe–niesystemowe”,Wsyme-
tria–asymetria”,Wjednoznaczne–ambiwalentne”,Wopisane–nie-
opisane”,Wkonieczne–zbyteczne”),jakteżtepowszechniejuż
stosowanewanaliziedziełaliterackiego58,niemającharakteru
absolutnego59.Przestrzeńsemiotycznajestniejednorodna.Stądkaż-
darelacja,naprzykładcentrum–peryferie,gdziecentrumjestza-
wszezorganizowane,aperyferiestanowiąobszaroznaczniemniej-
szympoziomieorganizacji60,możesięzmieniaćwmiaręupływu
czasu.Wobrębiejednejitejsamejprzestrzenimożenastąpićzamia-
nacentrumwperyferielubodwrotnie.Zpowyższychustaleńwynika
także,iżsferapozasystemowaokazujesięniepozbawionaznaczenia,
gdyspojrzysięnaniąwinnymporządkuinterpretacyjnym,zinne-
gopunktuwidzenia.
Potraktowanieprzestrzeniprzedstawionejwdzieleliterackim
jakomodelusemiosferyodkrywaprzedbadaczemnowemożliwości
interpretacyjne.Caływachlarzustaleńdotyczącychsemiosferyprze-
nieśćmożnanagruntmorfologiidziełaliterackiego.Szczegółowa
analizawybranychwłaściwościsemiosferywkontekściebadania
przestrzeniwliteraturzemożesięokazaćniezwyklecennaipłod-
nabadawczo.Jesttotymbardziejistotnewprzypadkubadańnad
dziełami,wktórychzerwanazostałaciągłośćtoposówprzestrzen-
nych,jaknaprzykładuOdojewskiego,gdzieWdroga”niejestjuż
drogą,leczwygnaniem,przestrzeńWotwarta”stajesięlabiryntem,
aruchwprzestrzeniokreślanyjestfunkcjąutratyorientacji.Struk-
turaświataniedajesięwtakimprzypadkuskodyfikować.Naskutek
brakumożliwościuporządkowaniastanowipłynną,zdezintegrowa-
nąmaterię,którazmieniasięwzależnościodtego,zjakiegopunktu
widzeniajestpostrzegana.Najczęściejteżzamiastjednorodnejstruk-
turymamyuOdojewskiegojedynieWślady”,pozostałościponie-
istniejącymjużsystemiesemiotycznym,którewciążjednakobcią-
żonesąznaczeniemipełniąniezmiernieważnąrolęwprzestrzennym
uniwersumpisarza.Należyjednakzaznaczyć,iżprzestrzeńartystycz-
najestzarazemmodelemsemiosfery,jakteżjednymzjęzyków(jed-
nymzwielu!)wjejobrębie.
Przestrzeńartystycznajestnierozerwalniezwiązanazczasemarty-
stycznym,stądczęstotedwapojęciarozpatrujesięłącznieinazywa
