Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16|wstęp
wprostejliniiodformalistówistrukturalistów,itakjakoniposzuku-
jącawpierwuniwersalnych,ponadindywidualnychcechsystemów
znakowych,bardzoszybkoprzekroczyłahoryzontystrukturalizmu,
isformułowałatezyodynamicznymcharakterzezjawiskkulturo-
wych,gdziewcześniejopisywanywperspektywiesynchronicznej
systemznakówjesttylkopewnegorodzajustop-klatkąwzmieniają-
cymsięczasoprzestrzennymkontinuumsemiotycznym.Ważneosiąg-
nięciabadawczeczłonkówTartu–MoscowGroupprzypadłyrównież
naczasrozpadugrupy(naszkołętartuskąiMoskiewskieKołoSe-
miotyczne),atakżewokresieindywidualnejdziałalnościjejby-
łychczłonków.Nienależyzatemsemiotykikulturykojarzyćjedynie
zorientacjąstrukturalno-semiotycznązprzełomulatsześćdziesią-
tychisiedemdziesiątych(botakiezawężeniezawszewykażejedynie
anachronizmpropozycjimetodologicznychgrupy),lecztrzebawziąć
poduwagęrównieżnajnowszepracebadaczyzwiązanychztartusko-
-moskiewskąszkołąsemiotyczną.WSemiotykaprzestrzenna”Łot-
mana(Oceмиocфepe)ijegonowateoriakultury(Kulturaieksplozja),
rozwijaneprzezbadaczyzUniwersytetuwTartu(TartuÜlikool),na
przykładPeeteraToropaczyKaieKotov,Wsemiotykahistoryczna”
Uspienskiego,orazanalizaWprzemianyrealnościmaterialnejwwar-
tościduchowe”,czymzajmowałsięToporow–stanowiądzisiajzcałą
pewnościąnieanachroniczny(Wstrukturalistyczny”)językopisu,lecz
pełnoprawnygłoswdyskusjinadkulturą,jejznaczeniemirolą
wczasach(po)nowoczesnych
75
.Cociekawe,wostatnimetapietwór-
czości,taknieżyjącychjużŁotmanaiToporowa,jakteżUspienskie-
go,dajesiędostrzecukierunkowanienaproblemprzestrzeni
76
.Prace
tepowstająwokresietoczącejsięwobrębiehumanistykidyskusji
nadWjęzykiemiprzestrzeniąwpoststrukturalistycznejfilozofii
kultury”77.Wmojejrozprawieniemajednakmiejscanadowodze-
nieWnowoczesności”(aktualności)dokonańprzedstawicielitartu-
sko-moskiewskiejszkołysemiotycznej.Zichpracczerpięjedynie
inspiracjędoanalizyprzestrzeniartystycznejwdziełachOdojew-
skiego.Wybitnestudiazlatsześćdziesiątych,siedemdziesiątych
iosiemdziesiątych,publikowanewwiększościwWPracachosyste-
machznakowych”czytamprzezpryzmatostatnichdokonańtartu-
skichimoskiewskichsemiotyków–Łotmana,Uspienskiego,To-
porowaiinnych–któreukształtowałymójpoglądnaprzestrzeń
