Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
polemiki–więcejnajejtematpiszeKatarzynaChmielewskawostatnim
tekścietegotomu.Wtymmomenciezostałaonaprzywołanagłówniepo
to,byzwrócićuwagęczytelnikanarozlegającesięwnaszejksiążcejejecha,
aleprzedewszystkimnafakt,iżdlaobuopcji–inkolonialnej”,inzależno-
ściowej”–znalazłosiętumiejsce,copozwalawierzyć,żespór,jakkolwiek
zpewnościąbędziesięjeszczetoczyć,przynajmniejnagruncieakademickim
niemacharakteruwojnykulturowejipozwalanaporozumieniew(nieusu-
walnej,jaksięzdaje)różnicy.
TekstEwyThompsonpoświęconyPopiołomStefanaŻeromskiegootwie-
rapierwszybloktematyczny–n(P)ozaborach”.Zzawartąwnim,znaną
teżzinnychpractejbadaczki,apoteoząsarmatyzmujakoostatniejwna-
szychdziejachformacjioautentycznympoczuciuwolności,nieskażonej
upokarzającymdoświadczeniempodporządkowaniainieprzyjmującejgo
dowiadomości,wchodząw–niezamierzonązresztąprzezautorów–inter-
akcjęartykułyGrzegorzaMarchwińskiegoiMichałaKrajkowskiego,roz-
patrującerzeczywistośćzaborowąwperspektywieświadomościiegzysten-
cjinzwykłegoczłowieka”,mieszkańcaterytoriówzagarniętychprzezRosję
iAustrię.StudiumJoannyKrajewskiejprzenosinasjużwepokępozabo-
rową,pokazującnabogatym,asłaboznanymmaterialeźródłowym(prace
zzakresupedagogikiiliteraturamłodzieżowaotematycelegionowej),jak
młodaIIRzeczpospolitapróbowałakształcićwswoichobywatelachioby-
watelkachpostawypropaństwowe,odwołującsiędonieodległejprzeszłości
ikonstruującwizjeprzyszłościowe.NatomiastKrzysztofStępniktestuje
optykępostzależnościowąwanalizieargumentówichwytówwalkipoli-
tycznejmiędzysanacjąiendecjąpozamachumajowym.Tytułowymnmło-
tempostzależnościowym”,czylinnieskomplikowanymnarzędziemrozpra-
wyzprzeciwnikiempolitycznym”,badacznazywanprzypisywanieformacji
antagonistycznejdemonizowanegoikarykaturowanegouzależnieniagene-
tycznegooddawnegohegemona(zaborcy),któredochodzićmadogłosu
wniepodległejPolsce”.Wartotuzwrócićuwagęnaponiekądkomplemen-
tarnewobecpostzależnościistosowaneokazjonalniepojęcienprzyzależno-
ści”,czylisytuacji,gdydlaniesatysfakcjonującejzróżnychwzględówrze-
czywistościspołeczno-politycznejprzywołujesięwzórwpostaciistniejącej
gdzieindziejalternatywyustrojowej–takiwariantStępnikanalizujena
przykładzieFerdynandaGoetlaijegofascynacjifaszyzmem.
Pozatymblokiemtekstów,alewścisłymznimpowiązaniu,znalazła
sięsekwencjatrzechartykułówzatytułowanan(P)oRosji”.Małgorzata
kolonizatora”.WkręgustudiówpostzależnościowychnadliteraturąpolskąXXiXXIwieku,
Universitas,Kraków2010.