Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
POCHWAŁAPORAŻKI
pobawićwpracownikówfabryki:„Wdzisiejszychczasach–jakpisa-
ładodawnejuczennicy–niemalniemożliwejestdostaćsiędopracy
wfabrycebezreferencji,zwłaszczakiedysięjest,jakja,osobąnie-
zdarną,powolnąiniezbytsilnąfizycznie”32.Ostatecznieudałojej
siępodjąćpracęwfabryce–itowniejednej.
Weilmiewałasurowychprzełożonych,jednaksamabyłanaj-
surowszawobecsiebie:dręczyłojąpoczucienieudolnościoraz
wrażenie,żeobsługującmaszyny,samapowolistajesięprzedmio-
tem.Przezcałyczaspracy(niewieleponadrok)żyła„wstrachu,że
niewyrobięnormy,cojestniezbędne,abypozostaćwfabryce”
33
.
Odkryła,żeruchyjejciała,tempojejżyciawewnętrznego,jejcała
egzystencjawfabryce–towszystkobyłodyktowaneprzezprędkość
maszyn,doktórychjądołączono.Iczuła,żenienadąża.„Nadal
niemogęosiągnąćwymaganychprędkości”–pisałapokilkumie-
siącachzatrudnienia.Powodyzawszebyłytesame:„mojaniezna-
jomośćtejpracy,znacznawrodzonaniezdarność,ociężałeruchy,
migrenył”34.
Kiedyw1936rokuukazałsięfilmCharliegoChaplinaDzisiejsze
czasy,Weilnietylkodoceniławizjęartystycznąiwagęfilozoficz-
nądzieła,alesamaodnalazłasięwjegohistorii:czuła,żejest
MałymTrampem,głównymbohateremtejopowieści.Dostrze-
gła,żefilmwniesamowitysposóboddałdoświadczeniewspół-
czesnegopracownikafabryki,który,zamiastkorzystaćzmaszyn,
samjestprzezniewykorzystywanyimaltretowany–ażwkońcu
zostajeprzezniezjedzonyżywcem35.Biednyrobotnikstałsięna-
rzędziemwrękachobcychsił:liniimontażowej,fabryki,całegosys-
temukapitalistycznego.Weiluwielbiałatenfilm,choćoglądaniego
32
S.Weil,SeventyLetters,trans.R.Rees,OxfordUniversityPress,Oxford
1965,s.10.
33S.Pétrement,SimoneWeil,dz.cyt.,s.227.
34S.Weil,SeventyLetters,dz.cyt.,s.11.
35
WedługWeil„tylkoChaplinrozumiałwarunkipracyrobotnikównaszej
epoki”(S.Pétrement,SimoneWeil,dz.cyt.,s.267).