Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
POCZĄTKIKULTURELIKWIINAZACHODZIE
dokonująsięprawdziweuzdrowienia,podobnedotych,októrych
mówiąEwangelie.
Równieżzaczątkówtradycjipielgrzymkowejmożnadoszuki-
waćsięwokresiepoprzedzającympóźnąstarożytność.Miejsca
święteznanebyłyzarównopoganom,jakiŻydomistanowiłycel
podróżypodejmowanychzmotywówreligijnych.Jednakcinie-
licznichrześcijanie,októrychwiemy,żeudalisiędoPalestyny
wczasachprzedkonstantyńskich,szukalitamraczejrękopisówbi-
blijnychniżmiejsczwiązanychwdziałalnościąChrystusa-przed
początkiemIVw.Jerozolimatodlachrześcijanmiastoprzeklęte,
anieświęte.2
Cechąłączącąwskazanezjawiskazkultemrelikwiibyłoleżą-
ceuichpodstawyprzekonanieludzipóźnejstarożytności,żepo-
dobniejakkiedyś,takidzisiajBógaktywnieinamacalniedziała
wświecie,żetodziałanieBożejmocyogniskujesięwpewnych
szczególnychmiejscach,osobachiprzedmiotach,żewreszcie-
przycałymprzeświadczeniuokoniecznościosobistejwiary-fi-
zycznabliskośćifizycznykontaktztyminnośnikami”mocyBożej
pozwalająnapełniejszeskorzystaniezjejdobrodziejstw.Kultreli-
kwiipowiązanyjestzpozostałymielementaminnowejreligijności”
takżewinny,zasygnalizowanyjużwyżej,sposób.Towłaśniereli-
kwiestająsięwIVw.podstawowymźródłemsiłycudotwórczej
(święcizazwyczajdokonująliczniejszychcudówpośmierciniżza
życia)itoichobecnośćprzyciągapielgrzymówdomiejsc,gdzie
zostałyzłożone.
Namarginesiewartozauważyć,żenawetZiemiaŚwięta,która
stanowiłacelpielgrzymeknietylezewzględunato,coznajdowało
sięnajejobszarzewpóźnejstarożytności,ilezuwaginawydarze-
nia,którerozegrałysiętamwczasachbiblijnych,wwiekachIV
iVbyłajużusianamaterialnyminpamiątkami”wydarzeńopisanych
wStarymiNowymTestamencie(obokoczywistychprzykładów,
jakGrotaNarodzeniaczyGróbPański,wymieńmychoćbytakie:
słupsoli,wktóryzamieniłasiężonaLota;piłę,którąmiałzostać
2Zob.Walker(1990);użytecznyzarysproblemu:Pollok(1997:99-121);świadec-
twaostarożytnychpielgrzymkachchrześcijańskich:DoZiemiŚwiętej.Najstarszeopi-
sypielgrzymekdoZiemiŚwiętej(IV-VIIIw.)(1996).
