Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Procesyfonologiczne(fonetyczne)
17
●
Wjęzykuwłoskimdoneutralizacjidochodziprzedewszystkimmiędzyfo-
nemami/e/oraz/ε/,np.wallegrowwymowietradycyjnejwystępuje/e/:
[al’le:gro],jednakdopuszczalnajestwymowaz/ε/:[al’lε:gro].Powiemy,że
neutralizacjipodlegacechaotwartości.Tasamacechaneutralizujesięwprzy-
padku/o/oraz//,np.colonnalubvelocedopuszczająmożliwośćartyku-
c
lacjiotwartejiartykulacjizamkniętej[ko’lon:na]/[ko’ln:na],[ve’lo:t∫e]/
c
[ve’l:t∫e],gdyżniepociągatozasobąróżnicznaczeniowych.
c
2.5.Epentezapoleganawstawieniusegmentu.Najczęściejwstawianesąfone-
my/w/oraz/j/międzydwiesamogłoskiwrozziewie.
●
Otokilkaprzykładówzjęzykapolskiego:
sytuacja—[sytuwatsja]zamiast
[sytuatsja],klient—[klijent]zamiast[klient],dialektalnaorkiestra[workje-
stra]zamiast[orkjestra].Doepentezyzaliczasiętakżewstawnene”,które
występujewprzedrostkach,np.:zeskoczyć[zeskot
∫yć],zezłościć[zezwośćić],
lubwallomorficznychformachprzyimków,np.:zestali[zestali],zezdumie-
nia[zezdumjepa],weFrancji[vefrantsji],wewtorek[veftorek].
●
Wjęzykuwłoskimdośćrzadkodochodzidoepentezy,np
.:via[’vi:a]/[’vi:ja],
suo[’su:o]/[’su:wo].
2.6.Metatezapoleganazmianiekolejnościsegmentów.Metateząjesttakże
przekręcaniewyrazów.Wobujęzykachniejesttozjawiskopowszechne.
●
Wjęzykupolskim:
farsz[far∫],alefaszerować[fa∫erovać],marsz[mar∫],ale
maszerować[ma∫erovać],lokomotywa[kolomotyva]zamiast[lokomotywa],
kołdra[kordwa]zamiast[kowdra].
●
Wjęzykuwłoskimwielewyrazówuległometatezietzw.historycznej,np.:
sempreodłacińskiegosemper,ariaodaira(awcześniejaera).
2.7.Iloczassamogłosektoopozycjaopartanaróżnicywdługościwypowiada-
nychsegmentów.
●
WjęzykupolskimiloczassamogłosekzanikłwXVIwieku.Świadectwem
występowaniategozjawiskajestnaprzykładnó”,kiedyśdługie.
●
Wjęzykuwłoskimwszystkieostatniesegmentywsylabieakcentowanejsą
długie,np.:asino[’a:zino],mese[’me:ze],membro[’mεm:bro],pesce
[’pe∫:∫e].
2.;.Podwojeniefonosyntaktyczne(cogeminazione)jestcharakterystycznedla
językawłoskiegoipoleganawymowiespółgłosekzaczynającychwyraz,jeśli
tenstoiprzedniektórymiwyrazamikończącymisięsamogłoskąwtakispo-
sób,jakbywpisowniwystępowałyonepodwojone,np.wwyrazienonnomamy
