Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•kontrolowaniebanków,któremusząwwyznaczanychterminachprzeka-
zywaćrozmaitesprawozdaniaiwyliczenia(nadzórwysyłaczęstodobanków
inspektorów,którzynamiejscuprzeprowadzająkontrolę),
•karaniebankówiichkierownictwawprzypadkustwierdzeniapogwał-
ceniaprawabankowego,oszustw,nieprzestrzeganianormetc.(np.nakładanie
karpieniężnychnawybranychczłonkówkierownictwabanków),
•zmuszaniebanków,któreznajdująsięwtrudnejsytuacjidoopracowania
programównaprawczych,
•wprowadzanienaokreślonyczas(np.najedenrok)zarządówkomisarycz-
nychwbankach–wtymokresiepoprzednizarząd,radanadzorczaiwalne
zgromadzenieakcjonariuszyprzestajądziałać,apełnąkontrolęnadbankiem
przejmujezarządustanowionyprzeznadzór,
•doprowadzeniedoogłoszeniaupadłościbanków,któreponoszązbytduże
straty(najczęściejnadzórszukanastępnienabywcyupadłegobanku,którym
możebyćinnybank,ijeśligoznajdzie–występujedosąduouchylenie
upadłości).
Wpraktycenadzórbankowymabardzomałemożliwościdziałaniawstosun-
kudobankówdochodowych,któreprzestrzegająprzepisów.Możeonnatomiast
zrobićniemalwszystkozbankamiponoszącymidługotrwałestraty;mateż
możliwośćwprowadzaniadotkliwychsankcjiwstosunkudobankównieprze-
strzegającychprawabankowego.
1.4.Uwagiohistoriipolskichbanków
Historiapolskichbankówkształtowałasięwsposóbzbliżonydohistoriibanków
wwiększościkrajóweuropejskich,podobnieteżjakwinnychkrajachjestona
dotychczasmałoznana.Mieliśmyimynaszychfinansistówjużwśredniowieczu;
odgrywalioniistotnąrolęgospodarcząipolityczną,oczymświadczychoćbyfakt
otrzymaniaprzezniektórychznichtytułówszlacheckichizakupywaniaprzez
nichdużychmajątków.Sątopostaciedlanaszagadkowe,najczęściejprzybyłe
zzagranicy;ludzieciszybkosięasymilowali,apamięćoniektórychznich
przetrwaładziękikronikom.Wsumiejednakniewielenadalwiemyodziałalności
finansowejWierzynka
3
,jeszczemniej–opierwszychpolskichFuggierach
(pisowniaichnazwiskaszybkouległazmianienaFukier)czygdańskich
Feldsdedte’achiNiderhoffach,anawet–opoczątkachfortunytakdobrzepotem
znanychKronenbergów.Dyskusyjnyjestchoćbycharakterichprzedsiębiorstw,
obecniebowiemnienazwalibyśmyichbankami,aprzedsiębiorstwamibankowo-
-handlowymi.Prowadziłyonezarównotypoweoperacjebankowe,jakiinne
operacjefinansowe,atakże–zajmowałysięhandlem.
AżdopoczątkuXIXwiekuniebyłounasprawściśleokreślających
charakterprofesjibankowej;bankowościąmogłysięzajmowaćwszystkieprzed-
3
Niejesteśmynawetpewni,czyWierzynekpoczątkowonosiłnazwiskoWirsingczyWerzig.
17