Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10Podstawywspółpracyzlekarzemdermatologiem
1.1.2.
Etiopatogeneza
Etiopatogenezaacnevulgarisjestzłożonaiwieloczynnikowa.Niewątpliwieistotnąrolę
odgrywająwniejtakieczynniki,jaktłołojotokowe,nadmiernerogowaceniewobrębie
mieszkawłosowego,obecnośćdrobnoustrojów(szczególnieCutibacteriumacnes),wpływ
hormonów,odczynzapalny,uwarunkowaniagenetyczne.Niebezznaczeniarównież
takieczynniki,jakzaburzeniaimmunologiczne,nadmiernareaktywnośćmieszkówwło-
sowych,aspektypsychologiczne,fizykalne,anawettłojatrogenne.Obecniecorazczę-
ściejzakluczowewrozwojutrądzikupospolitegouważasiępodłożezapalneschorzenia
orazprocesyimmunologicznezachodzącewskórzedotkniętejzmianamitrądzikowymi,
mniejsząwagęprzypisujesięzaburzeniomrogowacenia.
Napodstawiebadańbliźniątorazanalizgenealogicznychoddawnasugerujesiędzie-
dzicznetłochoroby,aobserwacjeklinicznewykazują,żeprzekazywanajestszczególnie
skłonnośćdocięższychpostacitrądziku.
Wśródczynnikówzewnątrzpochodnychzdolnychdowywołaniaczyteżzaostrzeniazmian
wymieniasię:leki(glikokortykosteroidy,preparatyjodu,witaminęB
12,barbiturany),chlor,
dziegcieioleje.Należytakżezwrócićuwagęnaskłonnośćdorozdrapywaniaiwyciska-
niazmianprzezpacjentówdermatologicznych(tzw.trądzikzzadrapanialubtrądzik
zsamouszkodzenia),cobezpośrednioprzyczyniasiędozaostrzeniastanuzapalnego,
atymsamympogorszeniaobjawówklinicznych.
Rolahormonówandrogenowychiłojotokuwetiopatogenezie
trądzikupospolitego
Wokresiepokwitaniawokolicach,wktórychwystępująwdużychilościachgruczo-
łyłojowe,któregruczołamiholokrynowymi,prawiezawszezwiązanymizmieszkiem
włosowym(zlokalizowanegłównienatwarzyiwgórnymodcinkuprzedniejitylnej
powierzchniklatkipiersiowej),dochodzidocharakterystycznychprzemianzwiązanych
zezwiększonąilościąandrogenów.Androgenywpływająstymulującozarównonapo-
większeniegruczołówłojowych,jakiprodukcjęłoju,któryjestlepkącieczą,składającą
sięw57%zglicerydówiwolnychkwasówtłuszczowych,w29%zwoskówiestrówsteroli,
w12%-skwalenówiw2%zwolnychsteroli.Wtrądzikuzostałyzaobserwowaneobydwa
tezjawiska.
Udowodniono,żezachodziwprostproporcjonalnazależnośćpomiędzynasileniemłojo-
tokuiwystępowaniemzmiantrądzikowych.Najczęściejniejesttojednakwynikzwięk-
szonejprodukcjiandrogenów,aleswoistejnadmiernejreaktywnościmieszkawłosowego
-upacjentówztrądzikiemzwyczajnymprzeważnieniestwierdzasięzaburzeńhormonal-
nych.Częstewystępowanieutegosamegopacjentazmiantrądzikowychtylkowjednej
okolicyłojotokowej,np.natwarzy,zoszczędzenieminnychokolicłojotokowych(pleców,
klatkipiersiowej)przemawiazahipotezą,żedowystąpieniazmiantrądzikowychdocho-
dziwokolicach,wktórychgruczołyłojowecharakteryzująsięzwiększonąreaktywnością
2