Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
najgłębszywpływnaprzemianyzachodzącewpielęgniarstwie,szczególnie
waspekciepostrzeganiapacjentaijegoroliwzespoleterapeutycznym.
Wyróżniasięzwykle(Poznańska,1988)2główneokresywrozwojupielęgniar-
stwanaprzestrzenidziejów:okresprzednowoczesnyinowoczesny.
Okresprzednowoczesnybyłokresemdługimiswoiściezróżnicowanym.
Wielewskazówekocharakterzesanitarno-pielęgnacyjnymznajdujemyjużwsta-
rożytności(około4000p.n.e.-Vw.n.e).WEgipciewierzono,żewiedzamedyczna
jestpochodzeniaboskiego.Medycynyuczonowświątyniach,alekarzenależeli
dokastykapłanów.Wysokocenionohigienęizapobieganiechorobom.Czynno-
ściopiekuńczo-pielęgnacyjnewstosunkudodzieciiczłonkówrodzinywykony-
wałykobiety.ZkoleiwstarożytnychIndiachwświętychksięgachWedyzawarto
wiedzęmedycznązrodzonązdoświadczeniaiwierzeńwdziałaniesiłnadprzy-
rodzonych.Wiedzataobejmujezagadnienialeczenia,profilaktykiipielęgnowa-
nia.Wleczeniuistotneznaczeniemająhigienaidieta.Tworzonesąpierwsze
szpitaleoswoistychrozwiązaniacharchitektonicznychiorganizacyjnych.Roz-
wijasięchirurgia.Osobompracującymwszpitalachstawianowysokiewyma-
gania,zwracającuwagęnakwalifikacjetechniczne,cechycharakteruipoziom
moralny(Szumowski,2008).
WstarożytnejGrecjinaszczególnąuwagęzasługujeosobaidziełoHipokra-
tesa(460-377p.n.e.),nazwanegoojcemmedycyny.WzbiorzejegopismnCorpus
Hippocraticum”
,którejesttraktowanejakopierwszypodręcznikmedycyny,znala-
złysięm.in.podstawyfizjologii,patologiiogólnej,szczegółowej,terapii,dietetyki
czychirurgii.Hipokratesrozwinąłkoncepcjęzdrowia,chorobyileczenia,które-
goswoistąroląjestwspomaganiedziałanianatury.Ponadtowprowadziłzasady
etykilekarskiejzawartewtzw.przysiędzeHipokratesa,zkluczowązasadąpri-
mumnonnocere(przedewszystkimnieszkodzić),doktórejodwołująsięprzez
stulecianietylkolekarze,lecztakżepielęgniarki.Jakojedenzpierwszychzwró-
ciłuwagęnaznaczenieindywidualnegopodejściadopacjenta,obserwacji,atak-
żenadziałaniapielęgnacyjno-opiekuńcze(Szumowski,2008).
Chrześcijaństwowniosłodomedycynyipielęgniarstwaideęmiłosierdziawsto-
sunkudowszystkichosóbpotrzebującychopiekiipomocy.Wśredniowieczuopie-
kaipielęgnacjasprawowanebyłyprzezróżnezgromadzeniazakonne.Angażowali
sięrównieżświeccyopiekunowie,najczęściejkobiety,częstozeznamienitychro-
dów.Zbiegiemczasupomocchorymstawałasiępowolibardziejzinstytucjonali-
zowana,zorganizowanaisystematyczna.Powstawałyzakonyczygrupyreligijne
niejakospecjalizującesięwopiecenadchorymi,jaknp.SzpitalneBractwoDucha
Świętego,beginkiczyzakonszpitalników(Urbanek,2001).
DETERMINANTYROZWOJUPIELęGNIARSTWA
61
