Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Istotaiewolucjazarządzania
13
Zaprekursorkęszkołystosunkówmiędzyludzkich(Humanrelations)–
zwanąteżhumanistyczną,behawioralnączyzasobówludzkich–uznaćnależy
amerykankęM.P
.Follet,którakrytykowałatayloryzmzajednostronnośćimecha-
nistycznepodejściedozarządzaniaorganizacjami.Wswoichanalizachzajmowała
siępsychologicznymiaspektamikonfliktóworganizacyjnych,problematykąwładzy
iautorytetu.Jednakjejkoncepcjeniezyskałyówcześnieszczególnejpopularności.
Przełomwodniesieniudoczynnikaludzkiegoworganizacjinastąpiłdopieroza
sprawąbadańprzeprowadzonychprzezprofesoraHarvarduEltonaMayo.Badania
tezostałyzrealizowanewzakładachWesternElectricwHawthornepodChicago.
Ichideabyłazgodnazzałożeniamiszkołynaukowejorganizacjipracy,alewyniki
udowodniły,żeistotnymiczynnikami,decydującymiowzrościeefektywności,są
relacjespołeczne,jakiekształtujesięwzespołachicałychorganizacjach.Innymi
słowy,badaniateudowodniłyznaczenieczynnikaludzkiegoworganizacjiiskie-
rowałyuwagęspecjalistównaproblematykęstosunkówmiędzyludzkich.
Wtymmiejscuwartoodnotować,żedużywpływnapraktykęzarządzania
wlatach30.–jakiwnastępnychdwóchdziesięcioleciach–wywarłtakżeame-
rykańskipisarzDaleCarnegie,azwłaszczajegoksiążkaHowtoWinFriendsand
InfluencePeople[Carnegie,1994],którąprzeczytałoponad50milionówludzina
całymświecie.Istotęjegokoncepcjipodejściadoludzimożnazawrzećwnastępu-
jącychczterechgeneralnychzasadach:
1)zapewnijinnympoczuciewłasnejwartościpoprzezszczeredocenienie
ichwysiłku;
2)sprawiajdobrepierwszewrażenie;
3)przekonujinnychdoswoichracji,poprzezempatię,wolnośćsłowaoraz
unikaniemówieniakomuś,żeniemaracji;
4)zmieniajinnychpoprzezzwracanieuwaginaichdobrecechyorazumoż-
liwienienzachowaniatwarzy”tym,którzypopełnilibłędy[Robbins,
DeCenzo,2002,s.71].
Wnastępnychdziesięcioleciachwieluspecjalistównacałymświeciepodjęło
analizęróżnorodnychproblemówdotyczącychczynnikaludzkiegoworganizacji,
codoprowadziłodowykształceniasięteoriizarządzaniazasobamiludzkimi(ka-
pitałemludzkim).Donajbardziejznanychprzedstawicielitegokierunkunależy
amerykańskipsychologA.H.Maslow,któregomotywacyjnateoriapotrzebcięgle
jestpopularnawśrodowiskuspecjalistówodzarządzania.Autordowodził,że
motywacjaludzkaopierasięnapięciupotrzebachpodstawowych:fizjologicznych,
bezpieczeństwa,przynależnościimiłości,szacunku,samourzeczywistnienia.
Chociaż,jaksamdodaje,dlawieluludziważnesąjeszcze:potrzebawiedzyiro-
zumieniaorazpotrzebyestetyczne[Maslow,1990,s.72-92].Niezwykleciekawą
koncepcjędotyczącąsposobupostrzeganiapracownikówprzezmenedżerów
przedstawiłD.McGregorwtzw.teoriiXiY.Wykazał,żemenedżerówmożna
podzielićnadwiegrupy.JedniwyznająnteorięX”
,czylipostrzegająpracowników
jakojednostki,którenielubiąpracować,mająmałeambicje,niechcąbraćna
