Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Protestiskandal,czyliotym,coDniedopuszczalne”
47
jakpowieść,albopomijanomilczeniemwkolejnychnowożytnych
poetykach,alboteżpiętnowano,coMigueldeCervantespokazał
wrozdziale47.pierwszegotomuDonKichota
11
.
Alebyćmożewłaśniezewzględunaswojąnaturęliterac-
kiegoDwyrzutka”powieśćmogłazawieraćtakżeelementyostrej
satyrypolitycznejitozaplanowanejprzezautora,oczymświad-
cząedycjeanonimowelubzgołaDpirackie”.TakbyłozLazarillo
deTormeswroku1554,jednąznajstarszychhiszpańskichnovela
picaresca,niemalnatychmiastzakazanązewzględunabezpardo-
nowąkrytykęduchowieństwa,aDodwieszoną”dopierowwieku
dziewiętnastym.Podobnylosspotkałkolejnegoklasykagatunku,
ElBusconFranciscodeQuevedowpierwszym,nieautoryzowanym
wydaniuz1626roku.
Itakotopowieśćwłaśniestajesięchybapierwszymobszarem
piśmiennictwa,gdziezaczynarozwijaćsięswoistasynergiapodwój-
negonarazieskandalu:politycznegozobyczajowym.Tegoostat-
niegodostarczamiędzyinnymipornografia,wszelakoniejakocel
samwsobie,lecznarzędziekompromitowaniawładzyświeckiej,
duchowieństwa,arystokracji,awskrajnymprzypadku,jakude
Sade)a,właściwiecałegoporządkuspołeczeństwzachodnich.Osile
tychutworówświadcząaresztowania,począwszyodMichelaMillot
iJeanaL)Ange,autorówL’Ecoledesfilles(1655),askończywszyna
s.11.Por.uBoileau:DQuoiquevousécriviez,évitezlabassesse:/Lestyle
lemoinsnobleapourtantsanoblesse”,N.Boileau,L’artpoétique,editionpar
M.l)abbéDrioux,Paris1871,s.14;DN)offrezrienaulecteurquecequipeut
luiplaire”,tamże,s.15.
11
M.deCervantesSaavedra,PrzemyślnyszlachcicDonKichotezManczy,t.1,
tłum.A.L.Czerny,Z.Czerny,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa
1986,s.390-398.Wrozmowieoksiążkachtoczącejsięwtymrozdziale
międzyproboszczemikanonikiem(dołączadonichwnastępnychrozdziałach
samDonKichote)tzw.księgomrycerskimodmawiasięcech,któreuznawano
zawłaściwedlaklasycznego(czyliniemaldominującego)modelusztuki:
Dpięknaizgodności”(tamże,s.396),Dprawdopodobieństwainaśladownic-
twa”(tamże,s.397).DwajduchowniwidząwnichDchimeręlubmonstrum
aniżelikształtproporcjonalny”(tamże).WPrzedmowiezkoleiprzyjaciel
autoraprzypomina,żeoksięgachrycerskichDArystotelesniewspominał”
(tamże,s.12).
