Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Protestiskandal,czyliotym,coDniedopuszczalne”
49
mówićoskandalubez,jakpodkreślaHenrykSzabała,Dkolektywnej
reakcjiiujemnegorezonansu”
14
.JeszczedalejidzieMaciejTramer,
którywswoimstudiumoskandaluwliteraturzemiędzywojnianie
tylkoodróżniaskandaljakoreakcjęodprowokacjijakodziałania
intencyjnego,aletemupierwszemuodmawiawzasadziejakichkol-
wiekkonstruktywnychfunkcji:
Skandalniewybuchaprzecieżwimięporządku,którybędzie,ale
wimiętego,któryobowiązuje.[…]Podjęciedziałaniamającego
ustanowićDnowyładaksjologiczny”,Dustąpićmiejscanowym,jedy-
nymiprawdziwymwartościomświatanowego”niejestskandalem,
leczrewolucją
15
.
WyprowadzonastądDnegatywna”teoriaskandalu(definiowanego
jakoDnieistnienie”,jakocoś,copowstałozbrakuuzasadnieniadla
Dkarygodnego”czynu)przyświecateżPiotrowiMichałowskiemu.
SkandaltodlaniegoDbłąd”:usterka,konfliktmiędzyintencjąanie-
oczekiwanymrezultatem
16
.
Czytelnikdostrzeżezpewnościąróżnicę,jakarysujesięmię-
dzytakimpodejściemazałożeniemprzyświecającymniniejszym
rozważaniom.Oilezpewnościąmożnamówićoskandalujako
niespodziewanejocenie,otyle-twierdzę-istniejepewnagrupa
zjawisk,wktórychświadomiedążysiędowywołaniaostrej,nega-
tywnejreakcjipewnejczęściodbiorców.Żeniezawszetakaintencja
jestoczywista,tojużinnasprawa.Faktównieprzeszkadzajed-
nakmówić-nawzórklasycznychjużdziśrozróżnieńmiędzysty-
lemtekstuastylemodbioru,międzyprzedmiotemgenologicznym
agenologicznympojęciem
17
-oskandaluwdwóch,niekoniecznie
14H.Szabała,dz.cyt.,s.99.PodobniewidziteżsprawęP.Michałowski,
dz.cyt.
15M.Tramer,dz.cyt.,s.21.
16P.Michałowski,dz.cyt.,s.78.
17Chodzioczywiścieorozróżnieniamiędzywłaściwościamiprzedmiotu
asposobemjegopostrzegania,dokonanewpracachMichałaGłowińskiegoiSte-
faniiSkwarczyńskiej;zob.M.Głowiński,Świadectwaistyleodbioru,[w:]tegoż,
Styleodbioru.Szkiceokomunikacjiliterackiej,WydawnictwoLiterackie,Kraków
