Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
KiedyponadosiemdziesiątlattemuTadeuszŻeleński(Boy)pisał
swójwstępdowydaniaPogankiwserii„BibliotekiNarodowej”,
uznał,żedwanajważniejszefaktywżyciuŻmichowskiej
topowstanielistopadoweiatmosferawkrajupoupadkudziałań
wojennych.Powstaniemiałonatchnąćdorastającądziewczynkę
trwałympoczuciemsolidarnościzdziejamiojczyznyutożsamianej
zegzystencjątutaj,wkraju(idlakraju),anienaemigracji.
Atmosferazaśbyłaszczególnaimimoklęskipełnaekscytujących
wyzwań:dotkliwyubyteksiłmęskich,piszeBoy,zrodziłzjawisko
duchowegomatriarchatu.Kobiety,zdanenatęwymarzonąlubtylko
„musową”emancypację,angażowałysięszerzejniżkiedykolwiek
wdziałaniapubliczne,tymbardziejżesprzyjałytymzachowaniom
prądy„idącedonasodZachodu”:teorieSaint-Simona,Enfantina,
twórczośćGeorgeSand[1].
RozpoznaniaBoyabyłytrafneipionierskie.Iniewszystko
tłumaczydostępdoźródławiedzybezpośredniej–opowieścimatki
badacza,WandyŻeleńskiej,zdomuGrabowskiej,przyjaciółki
NarcyzyŻmichowskiej,któraprzekazałasynowinietylkorozmaite
materiały,listy(częśćznichbezpowrotnieprzepadła),lecztakże
jasnywizerunekGabrieli.Boyzgenialnąintuicjąwyłuskał
zbiografiiŻmichowskiejrzeczyistotne:nowepołożeniekobiet
natlezmian,jakieprzyniosłoprzegranepowstanie.Trzebabyłolat
skrupulatnychbadań,podjętychm.in.przezMieczysławę
Romankównę(zob.Bibliografia),bystwierdzeniatedobrze
zrozumieć,podtrzymaćirozszerzyć.
I.DOM,DZIECIŃSTWO,RODZINA
Narcyza(NarcyzaKazimieraJózefa)Żmichowskaurodziłasię
4marca1819roku.Jejrodzice,matkaWiktoriazKiedrzyńskich,
pięknaistaranniewykształcona,ojciec–JanŻmichowski
–uczestnikpowstaniakościuszkowskiego,pochodzili
zWielkopolski.Ojciecobjąłnajpierwposadępodsędka[2]
wRawiczu,awmomencienarodzinNarcyzybyłpisarzemżupy
