Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
n[ś]usunięcietego,codziwneiobce,jakrównieżdzieł,któreto
[codziwneiobce-przyp.A.K.-N.]wyrażają,wyeliminowanie
ichhistorii,czyliskazanieelementówautochtonicznychnawiecz-
newygnanie”(Valdés2012:11)4.Polemikataokazujesiępoucza-
jąca,ponieważwideęnieprzetłumaczalności,jakąposługujesię
Apter-parafrazującSteinera,hiszpańskiesłowonpan”nigdynie
oddatego,conchleb”(Steiner2010:521)-wpisanajestniepara-
liżującasiłaniewspółmierności,leczpewnaprzestrzeń,wktórej
translacja(wszerokimrozumieniutegopojęcia)możliwajest
mimowszystko,tj.mimozasadniczegonieprzystawaniaporów-
nywanychsystemów.Warunkiemtychoperacjijestnamysłnad
nieprzekładalnymiprzywróceniechropowatościtłumaczonemu
(transferowanemu)tekstowi.Porównaniezaśjestczytaniemza-
angażowanym,uwrażliwionymnaróżnicęinato,colokalneipe-
ryferyjne;toumiejętnośćreadingclosely,odziedziczonaponstarej
komparatystyce”(Spivak2010:169)5.Takieczytanieniespuszcza
zokaświata,wktórymtekstzostałwygenerowany.Abyzastąpić
projektytotalizujące,którespłaszczająróżnicę,wyprowadzasię
ideęplanetaryzacji(Spivak2003:71-102),będącejpielęgnowa-
niemodmienności.
Szczególnąwrażliwośćnakomparatystycznezaniechania,po-
legającenawykluczającychstrategiachporównywania,przyniósł
postkolonializm6.Niesposóbdziśczytaćiporównywaćwode-
rwaniuodpostkolonialnejwrażliwości,która-aplikowanakon-
sekwentniedoobecnościinnego-każenamnuinnić”izdestabi-
lizowaćswójświat,tj.spojrzećnańoczymabarbarzyńcy(Spivak
2010:182-184).Aktczytania/porównywaniastajesięaktempo-
4
n[ś]erradicarloextraño,loextranjeroylasobrasquesonsuex-
presión,eliminarsuhistoriay,porlotanto,expulsartodoloautóc-
tonoaunexiliopermanente”.
5
Wtymkontekścieniesposóbniewspomniećooryginalnejiskraj-
nieróżnejpropozycjinczytaniazdystansu”FrancaMorettiego,ba-
dającegoliteraturę(nieteksty)wskalimakro(zob.Hejmej2013:
282-284).
6
Paradoksalnie,nurttenprzyniósłrównieżwzmocnienieeurocen-
tryzmu.Wracamdotegoaspektuwdalszychczęściachwywodu,
omawiajączałożeniapolskichstudiówpostzależnościowych.
14
Wstęp
