Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
nieniejestniezależnymodmyśleniaprocesem,bowynikazzaangażowania
umysłuwsystemrozpoznawania,klasyfkowaniaczysyntezydoznawanych
treści.Wskazanietegoproblemustanowiwięcinterpretacjękilkukluczowych
stanowiskwflozofinowożytnejlub-innymisłowy-jestodczytaniemzna-
nychteoriipercepcjizpunktuwidzeniakonceptualizmu.
McDowell,nawiązującdokoncepcjiflmitudanych”
,sformułowanejprzez
WilfridaSellarsa9,podkreśla,iżstrictepojęciowycharakterpercepcjijestpre-
zentowanynajpełniejwpostacikantowskiegotranscendentalizmuczywsta-
nowiskuHegla
10
.Usiłujęwtejksiążcewskazać,iżnietylkouKantaiHegla
możnazauważyćwyraźniewyartykułowanątezękonceptualizmuwodniesie-
niudonaturytreścipostrzeżeń.Stawiamtutajtezę,iżjeśliMcDowellmarację,
tojegotwierdzenienieodnosisiętylkodoopisywanychprzezniegokoncepcji,
alejesttakżeprawdziwewodniesieniudoinnychstanowiskomawiających
problempostrzegania.Pewnewskazówkimówiąceopojęciowejtreściper-
cepcjimożnaodnaleźćwwielupropozycjach,nawettych,któresądalekie
odperspektywytranscendentalizmuczyidealizmu11.Pracaniniejszaniejest
więchistorycznąrekonstrukcjąstanowisk.Staramsięwniejraczejwyłonić
9
WedługSellarsaniejestmożliweujęciebazowepewnychnagichdanych,którestanowiły-
bypodstawędowiedzyofaktach,bowiedzazakładaużyciepojęćiwnioskowania;albowięc
doznajemyjedyniepartykularnychtreści,aleniemożemynatejpodstawiemiećwiedzy,albo
doznawaniejestjużjakąświedzą,alewtedypercepcjaniemożebyćtylkoujęciemsamych
danych-por.W.Sellars,EmpiricismandthePhilosophyofMind,[w:]MinnesotaStudiesinthePhi-
losophyofScience,I,1956,s.253-259.KrytycyMcDowellaczęstozwracająuwagę,iżautorMind
andWorldniewłaściwieodczytałintencjeSellarsa-por.np.W.A.deVries,McDowell,Sellars,and
SenseImpressions,[w:]JohnMcDowell:Experience,Norm,andNature,(red.J.Lindgaard),Malden
-Oxford2008,s.32-48.
10
Por.J.McDowell,HavingtheWorldinView.EssaysonKant,HegelandSellars,Cambridge-
London2009,s.147-184;J.McDowell,HegelandtheMythoftheGiven,[w:]DasInteressedesDenkens:
HegelausheutigerSicht,(red.W.Welsch,K.Vieweg),München2003,s.75-88.
11
R.Piłat,pytając,flczymjestkonkret?”wakciepostrzegania,wskazujenazasadniczyprob-
lemzodpowiedziąnatopytanie,ponieważtrudnouchwycićtreści,którebyłybyniezależne
odpojęciowychmodeliobecnychwzmysłowymdoświadczeniu-por.R.Piłat,Doświadczenie
ipojęcie.Studiazfenomenologiiiflozofiumysłu,Warszawa2006,s.17.Autortejpracyzajmuje
sięwyjaśnieniemróżnicirelacjipomiędzyujęciemfenomenologicznymadokonaniaminauk
szczegółowych,badającychprocesypoznawcze,ijednocześniewskazujenakoniecznośćstricte
flozofcznegoujęciarelacjipomiędzypostrzeganiemawiedząpojęciową,albowiemnauki
szczegółowe-pomimoogromnegorozwojuiinterdyscyplinarnościswoichnowychpostaci
(kognitywistyka)-funkcjonująnainnympoziomiewyjaśnianiaproblemudoświadczenia(por.
ibidem,s.143).R.Piłatwskazujeoczywiścienapojęciowycharakterpercepcji,jakoaktywności
poznawczej,niemówijednakopojęciowejnaturzesamejtreścipercepcyjnej.Gdybyjednak,
nawiązującdopowyższegopytaniaiodnoszącjedozawartościniniejszejpracy,zapytać:flczym
jestpercypowanatreść?”
,torównietrudnobyłobywskazaćjejobecnośćwpostrzeganiu,jako
funkcjonującejpozapojęciowymujęciem.Wmoimprzekonaniuodczytanieflozofinowożyt-
nejjakoantycypacjistanowiskakonceptualizmuwewspółczesnejflozofipercepcjistanowi
