Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
pewnewątki,świadcząceoobecnościkonceptualnegocharakterunaszego
postrzegania.Mamwszakżeświadomośćryzyka,iżwskazującnanie,wykra-
czamniekiedywswoichrozważaniachpozaliteręczyintencjeówczesnych
autorów.
Wmoimprzekonaniuflozofanowożytna-odKartezjuszadoHegla-sta-
nowiznakomityinkubator,wktórymwykluwałysięiumacniałyzasadnicze
stanowiskawodniesieniudokwestiinaturyaktupercepcjiijejprzedmiotu.
Współczesnepolemiki,zwłaszczazobszaruflozofianalitycznej,niejedno-
krotnie(wjawnylubukrytysposób)odwołująsiędowypracowanychtezista-
nowiskwflozofinowożytnej-zwłaszczajeślichodziozagadnieniedanych
zmysłowych,relacjipomiędzywrażeniamiaprzedmiotamifzycznymiczyroli
pojęciowegoiinferencyjnegokomponentu,zawartegowpostrzeganiu.Nowo-
żytnesporywokółstatusuzmysłowegopostrzeganiacechujepewnadwu-
znaczność.Zjednejstronykartezjańskisceptycyzmidualistycznametafzyka
nadwyrężyłyzaufaniedorelacjipodmiotowo-przedmiotowejnapoziomie
zmysłowości,zdrugiejzaśdługispóroreprezentatywnystatusideiwumyśle
iichstosunekdorealnychprzedmiotówbyłprzejawemposzukiwanianowych
podstaw,mającychnaceluponownewyjaśnienierelacji:umysł-światna
grunciepostrzegania.Stądteżproblemwerydycznegostosunkuświadomo-
ścidozewnętrznegoświatastałsięwspólnymzagadnieniem,niezależnieod
przyjętychzałożeń,ostatecznychrozstrzygnięćczydeklarowanychstanowisk
wkwestiipercepcji.Ostateczniebowiemproblemobecnościpojęciowejtreści
wpostrzeganiujestjedyniedoprecyzowaniemogólnegoproblemunatury
iadekwatnościnaszychaktówpoznawczychdozewnętrznegoświata.
Jeślichodzioterminologięzastosowanąwniniejszejmonografi,toprzez
percepcjęrozumiemdoświadczeniezmysłoweocharakterzeświadomego
stanulubczynnościumysłu,którepoleganaprzedstawieniulubujęciujakiegoś
przedmiotufzycznegoczystanurzeczy.Zamienniewięcstosujęokreślenie
flpercepcja”zwyrażeniamiflzmysłowedoświadczenie”lubflpostrzeganie”
.
Zkoleiprzeztreśćpercepcjirozumiemto,cowystępujewpostrzeganiujako
jejkonkretnyelement,ujawniającypewnąjakościowązawartośćdoznania
(np.czerwone,słodkie,twarde,gładkie),którązazwyczajuznajesięzakorelat
własnościrzeczy,zdolnychdowywołaniatychżedoznań.Treśćwtakimujęciu
zdajesięniezawieraćżadnegoelementuogólnego.Dlategotreściąpercep-
cyjnąnazywamto,doczegoodnosisięposzczególnedoznanie,jestwięcona
swoistymprzedmiotemintencjonalnymwrażenia(albowiemdoznawanie
właśniezbiórróżnorakichodpowiedzinapytanie:fldlaczegoniemożnawskazaćkonkretnej
treściwpostrzeżeniu?”
.
