Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Przedsłowie
Dwukrotniepowtórzonemuiujętemuwniewątpliwieironicznycudzysłów
epitetowidotyczącemuflwiernopoddańczego”zakończeniatowarzyszyjednak
braknaukowejpewnościcodoprzyczyntakiegowłaśnie,anieinnegozacho‑
waniapoety;domysłuczonegojestbardzoostrożny–postępowanietobyło
bowiemflnajprawdopodobniejwymuszonewzględamicenzuralnymi”
,czyli
Mickiewiczniekonieczniemyślałtak,jaktonapisał.Ależwtymzastrzeżeniu,
motywowanymniedostatkiemrzetelnychdowodów,pojawiasię(choćniewy‑
rażoneexpressisverbis)przyzwolenienainterpretacjęserio:żeMickiewiczmógł
takmyślećrzeczywiście.Niepomaganiecierpliwemu,nieprofesjonalnemu
czytelnikowinawiasowyodsyłacz:fl(zob.rozdz.IV,przyp.3)”
,gdyżwewska‑
zanymmiejscuznajdujenietekstowegoakapitulubjegostreszczenia,ajedynie
raczejtrudniejdostępnądlamasowegoodbiorcypozycjębibliograficzną:flPor.
M.Janion:Ogenezie»KonradaWallenroda«,»PamiętnikLiteracki«1956(zeszyt
specjalny)”7.
Oczywiście,profesjonalistamawdomowymksięgozbiorzeinteresującygo
fragment,poprzedzonyzresztąrównieprofesjonalnymkomentarzem,niepozo‑
stawiającymżadnychwątpliwościcodointencjiMickiewicza:
Ostatniustępprzedmowy,podkreślający,żetreśćpoematudotyczy
wyłączniezamierzchłejprzeszłości,miałodwrócićuwagęcenzurycarskiej
odpolitycznejaktualnościutworu:jegoideologiinarodowowyzwoleńczej
irewolucyjnej.PonieważjednakKonradWallenrodwzbudziłpodejrzenie
niektórychwpływowychurzędnikówcarskich(m.in.Nowosilcowa),Mic-
kiewicz,abyotrzymaćpozwoleniecenzurynaprzedrukpoematu,dołączył
wdrugimjegowydaniu(Petersburg1829)następującezakończenieprzed‑
mowy:
flTrzecietojużdziełopolskieogłaszamwstolicyMONARCHY,któryze
wszystkichkrólówziemiliczywpaństwieswoimnajwięcejplemionijęzy‑
ków.BędączarównoOjcemwszystkich,zapewniawszystkimwolneposia‑
dzieła,MickiewiczdołączyłdotejedycjizakończeniePrzedmowy,sławiącecaraMiko‑
łajaI.Tej»pochwały«niepowtórzyłjużoczywiściewnastępnychwydaniachutworu,
ogłoszonychpozagranicamiRosji”(J.M.Rymkiewicz,D.Siwicka,A.Witkowska,M.Zie‑
lińska:Mickiewicz.Encyklopedia…,s.229).
7S.Chwin:Wstęp…,s.XLVIII.
