Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczesnepróbykomparatystyczne:tradycjakatolickaibuddyzm
31
jakoSachiu,musielimiećskojarzeniazeznanąimchrześcijańskąsztukąśrednio-
wieczną.Trzycentralnepostacieprzedstawionebyływmajestatycznej,hiera-
tyczniesztywnejpostawiestojącej,zezłotymilubornamentowanymiaureolami
wokółgłów.MogłydozłudzeniaprzypominaćówczesneprzedstawieniaChrystusa
iświętychwkatolickichkościołachwłoskich
16
.Reportażdotyczącyfreskówirzeźb
zprawiepięciusetgrot,prezentowanyprzeznNationalGeographic”,porównywał
ichwspaniałościdorzymskiejKaplicySykstyńskiej,tyleże40razywiększe17.
KilkakrotniedokonywałMarcoPoloporównaństrukturmonastycznych
wobukulturachireligiach,zjednejstronyznanychmuzewspółczesnychwło-
skichrealiówklasztorówchrześcijańskich,czylikatolickich,orazpoznawanych
podczaspodróżybuddyjskich.Zauważałprzedewszystkimpewnepodobieństwa
zewnętrzne,np.sposobydekoracjibuddyjskichiśredniowiecznychchrześcijańskich
klasztorówiświątyń.Przyopisachzarównoarchitektury,jakistrukturorazzasad
funkcjonowaniaklasztorówbuddyjskichstosowałporównania.Posługiwałsię
metodąwyjaśnianiaznanychsobieijegoeuropejskimczytelnikomterminów
zaczerpniętychztradycjikatolickiej,np.nklasztory”,nopactwa”,nopaci”.
Kwestiemoralnościwkulturowychireligijnychtradycjachazjatyckich,wtym
takżewtradycjibuddyjskiej,sprowadzałysięwpercepcjiweneckiegopodróż-
nikaprzedewszystkimdokwestiimoralnościseksualnej.WedługMarcoPolo
nkapłanibożkówżyjąbardziejcnotliwieniżinnibałwochwalcy,wystrzegająsię
rozwiązłości,choćnieuważająjejzawielkigrzech,gdyżwedleichsumienia,jeśli
kobietamiłościąichściga,mogązniąleżeć,leczjeślibysamikobietyszukali,za
grzechtopoczytują”18.Zaskoczeniembyławięckwestiarozróżnieniamotywacji
popełnionegoczynu,anieczynsamwsobie.
Obchodyświątbuddyjskichporównywałzkatolickątradycjąeuropejską.Pisał,
żenobchodząświętaswychbożkówwrozmaitychporach,jakmytoczynimyna
cześćnaszychświętych;mającośwrodzajukalendarza,gdzieoznaczonesąpewne
dniświętaichbożków”19.Postrzegałpodobieństwawformachprzygotowaniado
świątpoprzezposty:nWpewnemiesiąceksiężycoweprzezpięćdniżadenpoganin
niezabiłbyanizwierzyny,aniptactwa,aniniejadłbymięsawczasietychpięciudni
zabitego.Przezowychpięćdniżyjąwstrzemięźliwiejniżwinne.Zachowujątopil-
nie,takjakchrześcijanieszanująpiątekisobotęorazwigilieświąt”
20
.Zastosowana
wopisietechnikakognitywnaporównaniapoznawanej,aleobcejbuddyjskiej
kulturyazjatyckiejzwłasną,chrześcijańską,czyliwXIIIiXIVwiekuwyłącznie
katolickąkulturąeuropejską,zmiejszaładystansmiędzykontynentalny,między-
kulturowyimiędzyreligijny.
16
17
18
19
20
M.Polo,TeTravelsofMarcoPolo,s.72-77.
Ibidem,s.73.
M.Polo,Opisanieświata,s.129.
Ibidem.
Ibidem.
