Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RAMYTEORETYCZNEIKONTEKSTYBADAŃNADPOLITYCZNYMISLAMEM
Hislamizm”,Hradykalnyislam”(najczęściejużywanyprzezWilliamaE.
Sheparda),Hislamskiaktywizm”(terminstosowanygłównieprzezQuin-
tanaWiktorowicza),aporoku2011takżeHdżihadyzm”,Hwojowniczyis-
lam”,Hmilitarnyislam”,odnosząsię–wedługMuttiego–dofundamen-
talizmuiintegryzmumuzułmańskiego,sątoterminy
[...]związanezmodernistycznymitendencjami,którympoczątekdaliHislamscy
reformatorzy”iktórepotępionezostałyprzezprzedstawicielitradycyjnegoisla-
mujakoodchylenia.TymniemniejjęzykpolitycznyZachoduczęstoposługuje
sięszerokotymiterminamiwichnieprawidłowymznaczeniu,utożsamiającis-
lamizmzislamemorazprezentującwywodyodpowiadająceschematowiHzde-
rzeniacywilizacji”43.
DobrympodsumowaniemhistoriipojęciamogąbyćsłowaJacques,a
Delorsa,byłegoprzewodniczącegoKomisjiEuropejskiej,któryzdefinio-
wałislamizmjakoURO,tj.UnidentifiedReligiousObject(niezidentyfi-
kowanaidea/obiektreligijny).Trudnosięztymniezgodzić,odXIX
wiekuislamizmdoczekałsięróżnychkonceptualizacjiwśródzachodnich
orientalistów,islamologówiprzedstawicielinaukopolityce;problemu
nierozwiązujetakżeświatislamu,ponieważmuzułmanieużywająróż-
nychokreśleńwramachautodefinicji,iislamijjun(islamiści)jestjednym
zwielu44.Mozaffarizwracauwagę,iżwświeciearabskimtermintenuży-
wanyjesttylkowtejformie(liczbamnoga,rodzajmęski),idlategoma
ograniczonezastosowanie.WKoraniepojęcietoniewystępuje,aklasycz-
niteologowieislamscygeneralnierespektująterminologiękoraniczną.To
samodotyczywielkichśredniowiecznychhistoryków,jurystówimyślicieli
(Al-Farabi,Al-Mawardi,Awicenna,Al-GhazaliczyAwerroes)orazauto-
rówXVII,XVIIIiXIXwieku(MuhammadIbnAbdal-Wahhab,Dżamalad-
Dinal-Afghani,MuhammadAbduhczyMuhammadRaszidRida).Jakpi-
szeMozaffari,muzułmańscyliderzy,którzyodegralikluczowąrolęwXX
wieku(Hasanal-Banna,SajjidKutb,Abual-AlaMaududi),teżnieużywają
terminuHislamizm”,podobniejakChomejni,któryHprzeniósłpolityczny
islamzesferyteoretycznejdopraktyki”45.Dopieroniektórzywspółcześni
myślicielemuzułmańscyposługująsiętympojęciem,przykłademjestHa-
sanAbdAllahat-Turabi,którywpracyAl-Islamwa-al-hukm(IslamiRząd)
używaterminuislamijjunnaopisaniefrakcjiHpolitycznychmuzułmanów,
dlaktórychislamjestrozwiązaniem,islamjestreligiąirządem,orazislam
jestkonstytucjąiprawem”46.
43Ibidem.
44M.Mozaffari,WhatisIslamism?…,op.cit.,s.17.
45Ibidem,s.19–20.
46Ibidem,s.20.
