Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RAMYTEORETYCZNEIKONTEKSTYBADAŃNADPOLITYCZNYMISLAMEM
Wschodu,przedstawiłoficjalnestanowiskorozstrzygającekwestiedefi-
nicyjne.WedługPelletreau,terminHfundamentalizmmuzułmański”musi
byćstosowanyzostrożnościąitylkowodniesieniudoszerszegokontek-
stuodrodzeniaislamu,wobrębiektóregowyróżnićmożnapodziały:
Wobeckontekstuspołecznościzagranicznej,częstoużywamyterminuHpolitycz-
nyislam”,któryodnosisiędoruchówigrupwobrębieszerszegoprzebudzenia
fundamentalistycznego,zokreślonymprogramempolitycznym.HIslamiści”to
muzułmanieocelachpolitycznych.Uważamyteterminyzaanalityczne,anie
normatywne.Nieodnosząsiędozjawisk,którekonieczniemusząbyćzłowiesz-
cze:istniejewielelegalnych,odpowiedzialnychspołeczniegrupmuzułmańskich
ocelachpolitycznych.Jednakżeistniejątakżeislamiści,którzydziałająpoza
prawem.Grupylubjednostki,któredziałająpozaprawem–którepopierają
przemoc,byosiągnąćcel–sąpoprawniejnazywaneekstremistami34.
Kramerzwracauwagę,żewypowiedźtaustanowiłaislamizmsyno-
nimempolitycznego(upolitycznionego)iideologicznegoislamu,awro-
ku1996zyskałaoficjalnewyjaśnienie:
ZwykleużywamyterminuHislamista”naokreśleniemuzułmanów,którzyczer-
piąinspirację,charakterikierunekpolitycznejaktywnościzwiary,symboliiję-
zykaislamu.Niewykluczamytuautomatycznieumiarkowanych,tolerancyj-
nych,pokojowychislamistów,którzykierująsięwartościamireligijnymiwobec
wewnętrznychproblemówpolitycznychipolitykizagranicznej.Stanowczojed-
naksprzeciwiamysięwobecislamistów,którzygłosząnietolerancjęisązwolen-
nikamiprzemocynaarenienarodowejimiędzynarodowej35.
ZpoczątkiemXXwiekuterminHislamizm”zyskałjeszczeszerszeza-
stosowanie,powydarzeniachz11września2001roku.Mozaffari
stwierdza,iżdopierotetragicznewydarzeniazrodziłypotrzebękoncep-
tualnejprecyzji.Rzeczywiście,odtegomomentuużycieterminuHisla-
mizm”stałosięczęstewśródpolitykówidziennikarzynacałymświecie,
termintenstałsięteżstałymelementemamerykańskiegodyskursupoli-
tycznego,jestpreferowanywwypowiedziachnatematislamu,awgło-
sachpolitykówzyskałnegatywnywydźwięk,porównywanyzideologia-
mitypufaszyzm(DanielPipes)czyHnowybolszewizm”(MargarethTha-
tcher)36.Ponadtowciążwmentalnościamerykańskiejfundamentalizm
muzułmańskiiislamizmpozostająsynonimami.Pisząctesłowawroku
34R.H.PelletreauJr.,MiddleEastPolicyCouncil,May26,1994,HSymposium.Resurgent
IslamintheMiddleEast”,MiddleEastPolicy,Fall1994,s.2,za:M.Kramer,Comingto
terms…,op.cit.
35R.H.PelletreauJr.,CouncilonForeignRelations,May8,1996,http://dosfan.lib.uic.
edu/ERC/bureaus/nea/960508PelletreauMuslim.html
[dostęp:
26.08.2016];
por.
M.Kramer,Comingtoterms…,op.cit.
36M.Kramer,Comingtoterms…,op.cit.;M.Mozaffari,WhatisIslamism?…,op.cit.,s.19.
