Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
RAMYTEORETYCZNEIKONTEKSTYBADAŃNADPOLITYCZNYMISLAMEM
tymsamymTibipolemizujeztymi,którzyinterpretująislamizmjako
wyrazekstremizmu,fanatyzmuczyradykalizmu.Tobłądwynikający
zniezrozumieniasensuistrategiipolitycznegoislamu119.Wartowspo-
mnieć,iżTibiwogóleodrzucapojęcieHradykalnyislam”jakomałopre-
cyzyjne(zob.rozdział4),aproponujeHtotalitarnyislamizm”jakomię-
dzynarodowyruchureligijnionejpolityki.Odrzucatakżeróżnicowanie
Humiarkowanegoislamu”,które–podobniejakHradykalnyislam”–nie-
wielewyjaśnia,wrzeczywistościbowiemwszyscyislamiścidążądojed-
negocelu,przebudowyświata120.ZarazemTibikrytykujeutożsamianie
islamizmuzdżihadyzmem,proponującrozróżnieniemiędzyislamistami
instytucjonalnymiadżihadystami,którzywspólnycelosiągająinnymi
środkamiistrategiami.OiledżihadyzmopierasięnastrategiiHislam-
skiejświatowejrewolucji”,otyleinstytucjonalnyislamizmskłaniasięku
demokracji,nawetjeślijestonajedyniepostulatem,odrzucateżdżi-
had121.WskazanezastrzeżeniaterminologiczneTibiegowchodząjuż
wzakrestypologiiislamizmu,ichszerszaanalizaznajdujesięwdalszych
częściachpracy.
Jednązkluczowychinterpretacjiznaczeniapolitycznegoislamu
przedstawiłKhaledHroub,ekspertwzakresieruchówmuzułmańskich,
wykładowcaModernMiddleEasternHistorywCambridgeUniversity
(FacultyofAsianandMiddleEasternStudies),gdziepełniłfunkcjędy-
rektoraCambridgeArabMediaProject.Definiującpolitycznyislam,za
punktwyjściaprzyjąłdwafundamentalneczynnikiwpływającenajego
charakter:kontekstorazideologię.Hroubstwierdza,że:
[...]warunkihistoryczneorazkontekstspołeczno-polityczny,gospodarczy,były
niezwyklewpływowedlakształtowaniasięiewolucjipolitycznegoislamu.Jed-
nakpodstawyreligijneiideologiczneruchówislamistycznychbyłyniemniej
znaczącewichrozwojuirozprzestrzenianiusię122.
Hroubzaznacza,żechoćzwyklekontekstlubideologiawyraźniede-
terminująruchyislamistyczne,toczynnikiteniemusząsięwykluczać,
119Ibidem.
120Idem,Islamism…,op.cit.,s.2.
121Idem,Politicalislam…,op.cit.,s.232.Tibiużywatutakżepojęciatakfiri-dżihad,jako
odnoszącegosiędogrupdżihadystycznych,któreoskarżająinnychmuzułmanów
obyciekuffar,tj.bezbożnikami,ipiętnująichjakoniewiernych,oileniepodzielają
poglądówislamistycznych.Wrzeczywistościgrupyte,choćstanowiąmałoznaczące
podgrupyekstremistyczne,któremiałydziałaćnamarginesie,sąintegralnączęścią
ruchuislamistycznego.Idem,Islamism…,op.cit.,s.2;idem,IslaminGlobalPolitics.
Conflictandcross-civilizationalbridging,Routledge,London–NewYork2012,s.58.
122K.Hroub,Introduction,[w:]PoliticalIslam.ContextversusIdeology,ed.K.Hroub,Soas
MiddleEastIssues&LondonMiddleEastInstitute,London2010,s.9.
