Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaCzerwińska-Schupp
norm,nakazów),równość(wtymrównystatuskobietimężczyzn),demokracja
partycypacyjna
12
.Zatezą,żekrytykakapitalizmubyłatakżekrytykąkultury,
przemawianegatywnystosunekdojejwyobcowania,represyjnościimanipula-
cji,adopierowdalszymplanieuciskuiwyzyskuekonomicznego.Czegowięc
konkretnieżądalistudenci?1)reformyuniwersytetów,2)rewolucjiświatowej
mającejstworzyćbezklasowespołeczeństwo,3)wyzwoleniaseksualnego,ale
przedewszystkim4)realizacjiprogramuprzeobrażeńspołeczeństwakapitali-
stycznego,obejmującegolikwidacjęmonopolureprezentacjipartiipolitycznych,
delegitymizacjęjurysdykcjiibiurokracjipaństwowej.Whasłachprogramowych
znalazłosiętakżeżądaniedemokratyzacjiżyciapublicznegowyrażonewpo-
stulatachrozszerzeniapartycypacjispołecznej,samozarządzania
13
,poprawy
kooperacjispołecznej,zrównaniaszans,uznanialegalnościakcjimniejszości
orazzniesieniapodziałupracy.Wobukrajachstudencidopełnilitenprogram
krytykąwojen,np.politykiamerykańskiejwWietnamieiAmeryceŁacińskiej,
segregacjirasowej,uciskuekonomicznegoipolitycznegowkrajachtzw.trzeciego
świata.Programruchuprotestuwistociesprowadzałsiędoogólnegopostulatu
realizacjiwpraktyceideałówobecnychwnowoczesnychkonstytucjachodXIX
wieku,whasłachWielkiejRewolucjiFrancuskiej,zcałąpewnościąniebyłon
programemobaleniasystemukapitalistycznegoaniprogramemprzejęciawładzy.
Najbardziejspektakularnąstronąstudenckiegoprotestu(zresztąjedynązrozu-
miałądlaszerszegospołeczeństwa),którejchcępoświęcićkilkazdań,byławalka
oreformęuniwersytetów.Ichoćmiałaonanacelugłównierealizacjępostulatów
przejętychodstudentówuniwersytetuwBerkeley
14
,wuniwersytetachwBerlinie,
Nanterre,Sorbonieżądaniaautonomiiuczelni,wpływustudentównaprogramy
nauczaniaikierunkibadań,powiązaniaprogramówstudiówzzapotrzebowaniem
społecznym,rozbudowyinstytutównaukspołecznych,likwidacjiprzywilejów
ordynariuszyiwspółdecydowaniastudentówozarządzaniuuczelnią,byłypoj-
mowanejakowalkaintelektualistóworeformęspołeczeństwa.Jednymzcelów
wystąpieństudenckichbyłowprowadzeniewżyciekoncepcjiDutschkego:utwo-
rzenianuniwersytetukrytycznego”15.
Uniwersytettenzostałpomyślanyjakopozaparlamentarna,antyautorytarna
opozycjawobszarzenauki,szkoły,instytucjaotwartadlaszerokichwarstwspo-
łecznych.Jejzadaniemmiałobyćdziałanienarzeczdemokratyzacjispołeczeństwa,
12Wszerokopojętejkrytycemoralnejmieścisięteżprotestprzeciwkoujednoliceniu
kultury:tymsamymsłowom,obrazom,wyobrażeniom,którymtowarzyszyłostudenckie
hasłonróbmyinaczej”
.
13Przezsamozarządzanierozumianoprzekazaniekierownictwazakładówpracyrobotni-
kom.Tenpostulatlapidarniewyrażałohasłostudentówfrancuskich:nFabrykarobotnikom,
uniwersytetystudentom”
.
14RuchantyautorytarnyzrodziłsięwuniwersyteciewBerkeleyjużw1964roku.
15TenpostulatnajpełniejwyrażałohasłoDutschkego:nCałyBerlinuniwersytetem”
.
50
