Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwolucjaWspólnejPolitykiRolnejakwestiaparytetudochodówrolniczych
33
pracy,byłoniższeniżwpozostałychdziałachgospodarki22.Ponadtosystempodtrzy-
mywaniadochodówopartynagwarancjachcenowychpowodowałkoncentracjęprze-
znaczonychnatencelśrodkówwgospodarstwachnajwiększychinajbardziejinten-
sywnych.Większośćmałychiśrednichgospodarstwwpraktycewogóleniekorzystała
zpomocypaństwa.Zwiększałosięzatemzróżnicowaniedochodówrolniczychzarów-
nopomiędzygrupamigospodarstwrolnych,jakipomiędzyregionamiobszaruWspól-
noty23.Wlatach80.,mimopodejmowanychpróbograniczaniawzrostuprodukcji,nie-
równowagapodażowanarynkachproduktówrolniczychirozwarstwianiedochodów
rolniczychpogłębiałysię.Ograniczeniespadkudochodówwrolnictwiemiałomiejsce
dopierowpierwszejpołowielat90.,czylipowprowadzeniureformyMacSharry’egoi
dopłatbezpośrednich24.Wlatach1989-1993wskaźnikparytetuwUE-15kształtował
sięśrednionapoziomie83%.Krajem,wktórymparytetdochodowybyłznacznieniż-
szyiwynosił45%,byłaPortugalia.Wpozostałychpaństwachomawianymiernik
oscylowałnapoziomieod60%wSzwecjido105%wLuksemburgu25.
Narysunku2przedstawionokształtowaniesięparytetudochodowegowkrajach
UE-15iUE-10wlatach2000-2009.Danenarys.zarówno2,jaki3odzwierciedlają
relacjędochoduzgospodarstwarolnegoprzypadającegonajednegopełnozatrud-
nionegowrolnictwie(AWU26)doprzeciętnegowynagrodzeniaosobyzatrudnionejw
pozostałychsektorachgospodarki27.Od2000r.dochodyrolnikówzarównowstarych,
jakinowychkrajachUEkształtująsięponiżejwynagrodzeńludnościwpozostałych
sektorachgospodarki.WkrajachUE-15poziomanalizowanychrelacjipogarszasięi
wynosiobecnieniespełna50%(napoczątkuanalizowanegookresuwynosiłponad
70%).TymczasemwkrajachUE-10widocznejestzjawiskoznacznegozmniejszenia
siędysparytetudochodów(oblisko20p.p.)odmomentuprzystąpieniatychpaństwdo
Wspólnoty,cowiązałosięzuzyskaniemprzezproducentówrolnychdopłatbezpo-
średnich.Jednakżepoziomdochodówrolniczychwtejgrupiepaństwjestnadalniższy
niżpłacewinnychsektorachgospodarkiistanowiśrednio30%28.
22W1972r.,kiedysytuacjarolnictwakształtowałasięnajkorzystniejwanalizowanymokresie,
wedługocenkomisjiEWGwmniejniżpołowiedobrzefunkcjonującychgospodarstwdochódrolni-
czystanowiłniespełna90%dochodówludnościzatrudnionejwpozostałychsektorachgospodarki.
Wedługorganizacjiproducentówbyłtopoziom75%(M.Ciepielewska,WspólnaPolityka…).
23M.Tracy,wyd.cyt.
24D.Czykier-Wierzba,wyd.cyt.
25J.Idczak,DochodyrolniczeapolitykarozwojuregionalnegoUniiEuropejskiej,Wyd.Wyż-
szejSzkołyBankowej,Poznań2001.
26AWU(AnnualWorkUnit)–umownarocznajednostkapracystanowiącaekwiwalentczasu
pracyosobypełnozatrudnionej,wedługGUS2120godzinpracywroku.
27Należypamiętać,żedanetepowinnybyćinterpretowanezdużąostrożnościązpowoduróżnic
metodycznychpomiędzyokreślaniemwartościdochodówrolniczychaśrednichpłacwgospodarce,
jakrównieżzewzględunabrakwiarygodnychdanychwniektórychpaństwachczłonkowskich.
28Podkreślićjednaknależy,żeprzedstawionewielkościdotyczącedochodówwrolnictwie
uwzględniająjedyniedochódzgospodarstwarolnego.Dochodytemogąbyć,izregułysą,uzupeł-
nianedochodamispozarolnictwa,copowiększawartośćfaktycznychdochodówrolniczych.
