Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadytransferuiprzejmowaniaryzykawrealizacjiinwestycjiinfrastrukturalnych
65
Wodniesieniudoryzykasiływyższej,którejestnastępstwemdziałaniasił
przyrody,częstobrakwogólestrategiizabezpieczających.Kwestiatransferuryzy-
kajesttuwtórna,wobecbrakumożliwościjegoredukcji.Jednakżedobrąmetodą
neutralizacjiskutkówryzykajestzawieranieubezpieczeń.Rozwiązaniatesąjed-
nakzazwyczajdośćkosztowne,stądbędziezapewneczęstopojawiałasiępostro-
niektóregośzpartnerówpokusaprzesunięciategoobciążenianadrugązestron.
Niemożnatujednoznaczniewskazaćpartneralepiejprzygotowanegonatoryzyko.
Wprzypadkuryzykaocharakterzekatastrofalnym(trzęsienieziemi,trąbapo-
wietrzna)obiestronykontraktumogąśledzićogólnodostępneinformacjenatemat
zagrożeniasejsmicznegoczyprognozypogody.Natomiastwodniesieniudokon-
kretnychskutkówfizycznychtychzjawisklepiejprzygotowanymdoponoszenia
ryzykapartneremjestwykonawca9.Dysponujeonbowiemmożliwościąwprowa-
dzeniadodatkowychelementówzabezpieczeniaprzeciwpowodziowego,utrzyma-
niawłaściwegoreżimutechnologicznegowtrakciebudowyitp.Niemniejnależy
zauważyć,żedotyczytowgłównejmierzezabezpieczeniasamegoprocesubudo-
wy,leczniekonieczniekonstruowanegoobiektuinfrastrukturalnego.Wykonawca
niechętniebędziewprowadzałwyższeniżwymaganewspecyfikacjitechnicznej
standardywytrzymałościowe–będzietobowiempodrażaćkosztyrealizacjiprzed-
sięwzięciaprzybrakurekompensatyzestronyzleceniodawcy.Inaczejsytuacja
wyglądawodniesieniudoryzykazdarzeńlosowych.Zabezpieczenieprzedpoża-
rem,unikaniewypadków–wszystkotoleżywgestiiwykonawcy.Zleceniodawca
możetujedynieokreślaćnormywzakresiestandardunp.rozwiązańprzeciwpoża-
rowychsamegoobiektu,niemajednakwpływunawypadkilosowewtrakciere-
alizacjiinwestycji.Tymczasemwykonawcamożelepiejlubgorzejprzestrzegać
norm,wypracowaćodpowiednieprocedurypostępowania,ograniczyćprawdopo-
dobieństwowypadkówitp.
Wodniesieniudoryzykaniewypłacalności,awięcbrakuzapłatyzarealizacje
projektu,zdecydowaniewiększemożliwościprzejęciaryzykamazleceniodawca.
Wpraktycejednakryzykotoponosiwcałościwykonawca.Wprzypadkurealizacji
inwestycjiprywatnejryzykowynikabezpośredniozbrakurealizacjipłatnościkon-
traktowychprzezstronę.Natomiastwprzypadkuinwestycjipublicznychmożeono
teżwystąpićnaskutekwstrzymanialubopóźnienia(cozdarzasiębardzoczęsto)
transferuśrodkówzinstytucjizarządzającejdobeneficjentakońcowego.Wówczas
lepiejprzygotowanąstronądoograniczeniategoryzykajestniewątpliwiepartner
publiczny,któremułatwiejantycypowaćmożliweopóźnieniawprzepływieśrod-
ków.Wistociejedynymśrodkiem,jakiegomożeużyćwykonawca,jestodwołanie
siędoprocedurysądowej,którajestczasochłonna,aponadtomożemiećwpływna
zmniejszeniepowodzeniawykonawcywinnychprzetargach.
9Ch.M.Lewis,A.Mody,Riskmanagementsystemsforcontingentinfrastructureliabilities,Pub-
licPolicyforthePrivateSectorNote,no.149,TheWorldBank,Washington1998.
