Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Istota,zaryshistorycznyiuwarunkowaniapolitykifskalnej
.zróżnicowaniuodpowiedzialnościpodmiotówpaństwazaprowadzenie
tychdwóchrodzajówpolitykifinansowej,
.odmiennychreakcjachpodmiotówgospodarczychnanarzędziamonetar-
neniżnanarzędziafiskalne.
Oiległównympodmiotemodpowiedzialnymzaprowadzeniepolitykimo-
netarnejjestbankcentralny,otylewprzypadkupolitykifskalnejpodmiotem
właściweorganywładzyiadministracjipaństwowej(parlament,rząd,aparat
skarbowy).
Politykafskalnaoznaczadokonywanieprzezwłaściweorganypubliczne
wyboruźródełimetodgromadzeniadochodówpublicznych,jakteżkierunków
isposobówrealizacjiwydatkówpublicznychwdążeniudoosiągnięciaprzyję-
tychprzezteorganycelówspołecznych,gospodarczychipolitycznych3.Zjed-
nejstronydochodyiwydatkipublicznewykorzystywaneprzezwładze
publicznedoudostępnianiaifnansowaniaokreślonychusługpublicznych
ispołecznychorazfnansowaniadziałalnościinstytucjipolityczno-ustrojowych,
zdrugiejzaśwceluwspieraniarestrukturyzacji,produktywnościiinnowacyj-
nościgospodarki,atymsamymzapewnieniajejwysokiejkonkurencyjności4.
Zakresizadaniapolitykifskalnejewoluująwczasie.WXVIIIwieku,gdy
państwopowstrzymywałosięodaktywnejingerencjiwfunkcjonowaniegospo-
darki,politykafskalnabyłaukierunkowanagłównienarealizacjęokreślonych
zadańspołeczno-ustrojowych,takichjak:ochronaprawawłasności,ochrona
przedprzestępstwami,wymierzaniesprawiedliwości,obronanarodowa,robo-
typubliczne.Wtymokresiepojawiłysięidominowałyideewolnejkonkurencji
iograniczaniarolipaństwadoniezbędnegominimum,azadaniapolitykifskal-
nejsprowadzałysiędo:
.respektowaniaoptymalnejzdolnościpodatkowejpodatnika,
.funkcjonowaniasystemupodatkowego,któryniepowodujezmianwpo-
dzialedochodunarodowegoukształtowanegoprzezrynek,
.ograniczeniazakresubezpośredniejingerencjiwsprawygospodarczepo-
przezśrodkipublicznepochodzącezbudżetupaństwa5.
13
3Por.Z.Fedorowicz,Politykafskalna,WydawnictwoWSB,Poznań1998,s.7.
4Szerzej:S.Owsiak,Finansepubliczne.Teoriaipraktyka,WydawnictwoNaukowePWN,
Warszawa2005,s.359-361.
5Szerzej:P
.A.Samuelson,W.D.Nordhaus,Ekonomia,WydawnictwoNaukowePWN,War-
szawa1997;M.Pietrewicz,Politykafskalna,Poltext,Warszawa1998.