Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
PolitykanarodowościowapaństwanaczechosłowackimŚląskuCieszyńskim
WpierwszymrzędzieMatoużpostulowałpodporządkowanielokalnejadmi-
nistracjispecjalnemuurzędnikowiztytułemnaczelnikaŚląskaCieszyńskiegolub
komisarzapełnomocnego.Nietrudnosiędomyślić,żekompetencjeprzewidziane
dlanaczelnikaskrojonebyłynamiaręambicjiautoramemoriału.Tenobdarzony
nadzwyczajnymikompetencjamiinieskrępowanyformalnymiograniczeniami
funkcjonariuszmógłbypodejmowaćnatychmiastowedziałania,przedstawiać
odpowiedniepropozycjedlarząduluborganówustawodawczych.Ministerstwa
wtrybiepilnymrealizowałybyjegopolecenia.Miałbyteżdecydującesłowo
wsprawachpersonalnych.Wokółniegopowołanobyspecjalnyorgandoradczy,
składającysięzespecjalistówimiejscowychekspertów.
Matoużproponowałpoczątkowozachowaćdotychczasowypodziałnapowiaty
polityczne.Wnioskował,abystarostąpowiatufrysztackiegozostałpełniący
tenurządjużwczasachaustriackichiwyrzuconyprzezPolakówKarelBaron,
awpowieciecieszyńskimJosefMichálek,ówczesnyprefektprzykomisji
międzynarodowejwCieszynie.Wpóźniejszymokresienależałozmienićgra-
nicepowiatówwtakisposób,abyCzesiwszędziemieliprzewagę,gdyżprzy
zachowaniuistniejącegopodziałuDcieszyńskiestarostwopowiatowebyłoby
niemal[zupełnie–G.G.]polskie”.Powiatfrydecki,jakoetnicznieczeski,mniej
Matoużainteresował.
Matoużwiedział,żeCzechosłowacjaotrzymasześćpowiatówsądowych–
frydecki,śląskoostrawski,bogumiński,frysztacki,cieszyńskiijabłonkowski,
zczegopierwszetrzywcałości.Uważał,żewzachodniejczęścipowiatufrysz-
tackiegonależypowołaćnowypowiatsądowyzsiedzibąwOrłowej,który,jak
sądził,Dbyłbyniemalzupełnieczeski”.WczeskiejczęściCieszynanależało
znaleźćbudynkidlasądupowiatowego,dlasąduokręgowegozaśtrzebabyłoby
wybudowaćnowybudynek.Wszystkiesądymiałyzostaćobsadzonewyłącznie
czeskimisędziami,ajęzykiemurzędowymwnichstosowanympowinienbyć
jedynieczeski.
Wkwestiitransportuproponowałbudowębezpośredniegopołączeniakolejo-
wegozMorawskiejOstrawydoCieszynawceluDzbliżeniaCieszynadoczeskiej
strefyiwiększejasymilacjikrajunarzeczczeskiegożywiołu”.DPolskaczęść
kraju”zostałabyskolonizowanaprzezczeskichrobotnikówipracowników
kolejowych.WCieszyniemiałapowstaćdyrekcjakolei,zatrudniająca600urzęd-
ników.NastacjiwBoguminieorazKoleiKoszycko-Bogumińskiejpoprzejęciu
przezpaństwodoszłobydogruntownejwymianykadr.Stanowiskapowinni
obejmowaćwyłącznieCzesi.
Wgórnictwie,gdziewedługMatoużawłaścicielekopalńprowadzilidawniej
germanizację,atam,gdzietosięnieudawało,takżepolonizację,należałopodjąć
działaniazmierzającedoDodgermanizowania”iDodpolonizowania”.Konflikt
oŚląskCieszyńskimiałwykazać,jakniebezpiecznejestzatrudnianiePolaków,
