Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PolitykanarodowościowapaństwanaczechosłowackimŚląskuCieszyńskim
przeznaczyćnajejdziałalnośćpółmilionakoronześrodkówzaplanowanych
naplebiscyt.MiałazająćsięuchodźcamizterenuprzyznanegoPolsceoraz
wynagrodzeniemszkódponiesionychprzezmieszkańcównaskutekDterrory-
stycznychczynówPolaków”.Najejczelezamierzałjednakpostawićczeskiego
urzędnikaKarlaBarona
15
.Projektniespotkałsięwszakżezezrozumieniem
wMinisterstwieSprawWewnętrznych,któreradziłoutworzyćodpowied-
niąsekcjęwKrajowymZarządziePolitycznym,bezpotrzebykorzystania
ześrodkówplebiscytowych
16
.
ŠrámekzaproponowałteżresortowiszkolnictwamianowanieKożdonia
krajowyminspektorempolskichszkółludowych.Chodziłomuowzmocnie-
niepozycjiprzywódcyŚPLwjegopartiiorazniedopuszczeniedojejrozpadu
naskrzydłopropolskieiproniemieckie.Jednocześnieliczył,żewtensposób
władzeuzyskająwiększywpływnaślązakowcówiutrzymająznimidobrerela-
cje
17
.ZoptymizmeminformowałkanclerzaŠámala,żeudałomusięDurobić
Kożdoniawduchunaszychwytycznych”.EwentualneuczynieniesobiezŚPL
wrogauznałzaDniewybaczalnybłąd”.Liczył,żezpomocąKożdoniaudasię
nadaćruchowiślązakowskiemuczeskąorientacjęiplanowałzaproponować
mukandydowaniedoZgromadzeniaNarodowego.Zarządziłpołączeniekas
oszczędnościowychzwiązanychzŚPLzczeskimi,abyzapomocąwpływów
gospodarczychoddziaływaćnawyborypolityczneślązakowców
18
.
InniczescydziałaczeznieufnościąpodchodzilidoŚPL.Zaangażowany
wakcjęplebiscytowąpisarzVojtěchMartfnekostrzegał:Djawidzęwewspieraniu
Ślązakówjakoczwartejnarodowościśląskiejdużeniebezpieczeństwo,natomiast
[historykAlois]Adamusraczejtylkozłokonieczne”
19
.Poważnewątpliwości
wobecmianowaniaKożdoniainspektoremwyrażałMatouż,wedługktórego
działaniaprzywódcyŚPLprowadziłydosztucznegopodtrzymywaniapolskich
szkółtylkopoto,abyzapewnićposadypolskimnauczycielom.Naskutek
interwencjiKożdoniawładzekrajowewOpawiezniosłydecyzjęolikwidacji
polskiejszkoływRychwałdzie,anawetzamierzałyunieważnićdecyzjewładz
gminnych–awłaściwiekomisjiadministracyjnych–wDąbrowieiKarwinie
ozamianiejęzykanauczaniawmiejscowychszkołachzpolskiegonaczeski
20
.
MianowaniuKożdoniaprzeciwnibylioczywiścietakżePolacy.Wpaździer-
nikuministerszkolnictwaJosefŠustawycofałzłożonyprzezsiebiewniosek
15NA,MV-SR,inv.č.1256,kart.120,PismoJ.ŠrámkadoMV
,4IX1920.
16Ibidem,KonceptodpowiedziMV
,13IX1920,naniesionynapismoJ.Šrámkaz4IX1920.
17AKPR,KPR-A,inv.č.263,sign.A79/24,kart.2,ListJ.ŠrámkadoP
.Šámala,7IX1920;
AKPR,KPR,inv.č.258/F
,sign.D9536,kart.11,ListJ.ŠrámkadoP
.Šámala,11IX1920.
18AKPR,KPR,inv.č.258/F
,sign.D9536,kart.11,ListJ.ŠrámkadoP
.Šámala,11IX1920.
19ANM,f.JanKapras,č.1737,kart.34,ListV
.MartfnkadoJ.Kaprasa,24IX1920.
20AKPR,KPR,inv.č.492,sign.D7908,kart.33,RaportR.MatoużaosytuacjinaŚląsku
Cieszyńskim,18IX1920.
