Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
PolitykarodzinnawPolsce.Lata1918-2020
1010Tendencjezmian-odrodzinynuklearnej
dopluralizmuformżyciarodzinnego
Miłośćjakoprzesłankazawarciazwiązkumałżeńskiegopojawiłasięwmomencie,
gdyzaczęłyulegaćdezintegracjitradycyjnewięzirodzinne.NapoczątkuXXwie-
kumamydoczynieniazsilnąpresjązawieraniamałżeństwzpowoduwielkiej
miłości.Małżeństwoniemogłobyćzawiązanebezgłębokiegoiobopólnegouczu-
cia,bezwzględunaekonomiczneczyspołeczneróżnicemiędzynarzeczonymi,co
określasięmianememocjonalnegoindywidualizmu.Rodzinabudowanaprzez
małżonkówprzestałabyćtylkowspólnotąinteresówekonomicznych,astałasię
wspólnotąemocjonalnegozaspokojeniapotrzebludziwzwiązkuopartymna
głębokimuczuciu.Zmałżeństwemzaczęływiązaćsięnowewartości,tj.miłość,
intymność,obopólnafascynacjaseksualna3,aichbrakstawałsięprzesłankądo
rozstania.
Rodzinanuklearnabezpowrotnieodeszłaodmodelupatriarchalnego,współ-
cześnieliczysiępartnerstwowynikającezprzyjaźni,wzajemnegoszacunku,de-
mokratycznegopodejmowaniastrategicznychdecyzjiprzezwszystkichzaintere-
sowanych,wtymidzieci.Ztegopowodu-obecnie-corazwięcejrodzinmożna
określićmianemrodzinypartnerskiej,demokratycznejlubegalitarnej(tabela1).
Tabela10Podstawowekierunkiprzemianrodzinywspółczesnej
Duża,wielopokoleniowa
Biologiczniezdeterminowana
Produkcyjna
Patriarchalna
Zinstytucjonalizowana
Otwarta
Stabilna
Sakralna
Zespolonawokółfunkcji
ekonomiczno-produkcyjnej
Długotrwałazależnośćodrodziców
Rodzinatradycyjna
Mała,podstawowa
Planowana
Nieprodukcyjna
Egalitarna
Podporządkowanatreściomhumanistycznym
Zamknięta
Ruchliwa
Laicka
Zespolonawięziąekspresyjno-osobową
Wczesnaemancypacjadzieci
Rodzinawspółczesna
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieA.Kwak,Rodzinaijejprzemiany,InstytutStosowanych
NaukSpołecznychUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa1994;T.Szlendak,Socjologiarodziny.
Ewolucja,historia,zróżnicowania,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2010.
3Zob.T.Szlendak,Socjologiarodziny.Ewolucja,historia,zróżnicowania,WydawnictwoNauko-
wePWN,Warszawa2010.