Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ALEKSANDRAGRZEMSKA
Splotpolitykirelacji.Wprowadzenie
Snującrozważanianatematdwudziestowiecznychzmianobyczajowychiich
wpływuna(angielskie)kobiecepisarstwo,VirginiaWoolfwesejuKobietyipro-
zaliteracka
1
formułujenietylkownioskiiprzewidywaniadotyczącetwórczości
pisarek,alezdajesięujawniaćrównieżzałożeniawłasnegoprojektuliterackiego.
Proceszmiany,któryangielskąkobietęznieokreślonej,płynnejimglistejinspiracjiprze-
kształciłwwyborczynię,osobęzarabiającąnażycieiodpowiedzialnąobywatelkę,spowo-
dowałtakże,żezarównowżyciu,jakiwsztucezwróciłasięonakubezosobowości.Relacje,
wjakiewchodzi,niesąjużwyłącznieemocjonalne,aletakżeintelektualneczypolityczne.
Dawnysystem,którynakazywałjejprzyglądaćsięwszystkiemunieufnieoczymamężaczy
brataalbozichpunktuwidzenia,ustąpiłnowemu,wktórymmusibezpośrednioiprak-
tyczniedziałaćnawłasnąrękę,anietylkowpływaćnadziałaniainnych.Stądprzesunięcie
uwagizcentrumosobistego,którewprzeszłościzajmowałojąbezreszty,kutemu,cobez-
osobowe;stądpowieścikobietwwiększymstopniupodejmujązagadnieniakrytykispo-
łecznej,awmniejszym–analizępojedynczychpostaci.[ł]Stądjużtylkokrokdoupra-
wianiasztukwyrafinowanych,dotychczasniemalprzezkobietyniepodejmowanych–ese-
istykiikrytyki,historiiibiografii
2
.
Woolfprzekonuje,żekobietypiszącepowinnyzajmowaćnstanowiskogzaką-
sającego”,zwracającuwagęnietylkonaosobisterelacjeemocjonalne,lecztakże
podejmujączagadnieniaspołeczne(grupa,klasa,rasa).Eseistkanietracijednak
zoczuartystycznychipoetyckichwarstwkobiecegopisarstwa,dlategogzomto-
warzysząrównieżmotylelubćmy
3
,symbolizującepołączenieegzystencjiisztu-
ki–afirmacjępięknaiwzniosłości,mrokitajemnicę,zdumienieżyciemiśmiercią.
1
V.Woolf,Kobietyiprozaliteracka,w:eadem,Esejewybrane,tłum.M.Heydel,wybórioprac.
M.Heydel,R.Sendyka,Kraków2015,s.285–294.
2
Ibidem,s.292–293.
3
OśladachprogramowościpisarstwaWoolfwpisanychwcytowanyfragmentesejuorazomoty-
wiećmywjejtwórczościpiszeRomaSendykawznakomitymposłowiudoEsejówwybranych,za-
tytułowanymWolnośćwartatysiącapapierosów(s.465–482).
7
