Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
35
Owiessiewny-AvenasativaL.Ziarniakiowsamogąbyćpękatelubsmu-
kłe.Ichbarwajestbiała,szara,brązowa,czerwonalubprawieczarna;zależy
toodpigmentacji.Najlepiejwykształconyinajcięższyjestpierwszyziarniak.
Drugi,agłównietrzeciziarniaksąmniejszeiznaczniechudsze.MTZowsa
wynosi25-35g.Wodróżnieniuodjęczmieniaplewkiuowsaniesąprzyroś-
niętedoziarniaka,lecztylkościślegootulają.Powierzchniaziarniakapozdję-
ciuplewekjestsilnieowłosiona,zwyraźnąbródkąnawierzchołku.Obecnie
obokformoplewionychuprawianybywateżowiesnagi(Avenanula).Formy
nagiemająplewkibardzocienkie,błoniaste,którepodczasomłotuodpadają.
Kukurydza-ZeamaysL.Spośródwyróżnianychpodgatunkówku-
kurydzynajwiększeznaczeniegospodarczemająnastępującepodgatunki:
kukurydzazwykła(ssp.indurata),kukurydzakońskiząb(pastewna)(ssp.
indentata),kukurydzacukrowa(ssp.saccharata),kukurydzapękająca(ssp.
everta).Ziarniakkukurydzymożebyćkulisty,owalny,klinowatylubkan-
ciasty.Jegopowierzchniajestgładkalubpomarszczona,barwybiałej,żółtej,
czerwonejlubbrunatnej.Masa1000ziarenodmianuprawianychwPolsce
wahasięod250gdo350g.Wbielmiekukurydzywyróżniasięwarstwyro-
gowąimączystą,którychrozmieszczeniejestróżneuposzczególnychpodga-
tunków(rys.1.3,1.4).Kukurydzazwykławykształcaziarniakizaokrąglone
igładkie.Bielmorogowewystępujepodcałąokrywąowocową(zwyjątkiem
części,wktórejznajdujesięzarodek).Kukurydzapastewna(końskiząb)ma
ziarniakiwydłużone,spłaszczone,zwgłębieniemnawierzchołku,zwanym
rejestrem.Bielmorogowewystępujetylkopobokachziarniaka,amączyste
dochodzidowierzchołka.Wczasiewysychaniabielmomączystekurczy
się,powodującpowstanietegowgłębienianawierzchołkuziarniaka.Ku-
kurydzacukrowamaziarniakimniejsze,szklisteipomarszczone.Substan-
cjązapasowąbielmasąamylodekstryny,nadająceziarniakomsłodkismak.
Takukurydzauprawianajestjakowarzywoinajczęściejspożywanaprzed
dojrzeniemkolb.Kukurydzapękającamamałe,twardeziarniaki,okrągłe
lubzakończoneostrymząbkiem(formaryżowa),wypełnionegłówniebiel-
memtwardym.Silnieuwodnionebielmomączystewystępujetylkowczę-
ściprzyzarodkowej.Wczasiepodgrzewaniaparawodnapowodujepękanie
okrywyziarniakaizawartośćbielmawydostajesięnazewnątrzwpostaci
białejporowatejmasyodużychwalorachsmakowych(popcorn).
Prosozwykłe-PanicummiliaceumL.Ziarniakiprosamająkształtowalny
lubokrągły.Otaczająjesilnieprzylegająceplewki.Plewkisągładkieibłysz-
czące,barwybiałej,żółtej,czerwonej,szarejlubczarnej.Masa1000ziaren
prosawynosi6-8g.
