Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
37
Zbożasązaliczanedoroślinmonokarpicznych
10
,jarychlubozimych.
Ontogeneza11zbóżjarychmaciągły,azbóżozimychnieciągłyrytmrozwo-
jowy.Okresjesiennejwegetacjizbóżozimychtrwaod50do70dni,poczym
naskutekspadkutemperaturyponiżej50Cprocestenzostajezahamowany,
aroślinywchodząwokresspoczynkuzimowego,którywzależnościodwa-
runkówpogodowychtrwaod4do5miesięcy.Wznowieniewegetacjiozi-
minnastępujenaprzedwiośniuwówczas,gdyśredniadobowatemperatura
powietrzawzrośniepowyżej50C.Rozwójzbóżjestdługotrwałymprocesem
zmianfizjologiczno-biochemicznych,wwynikuktórychsąwytwarzanepo-
szczególneorganywegetatywneigeneratywneroślin.Cyklżyciowyzbóżma
przebiegfazowyiwedługkryteriumfenologicznegowyróżniasięwnim12:
0-kiełkowanie,1-rozwójliści,2-krzewienie,3-strzelaniewźdźbło,
wzrostpędunadługość,4-grubieniepochwyliściowejliściaflagowego
(rozwójkłosawpochwieliściowej),5-kłoszenie,6-kwitnienie,7-rozwój
ziarniaków,8-dojrzewanie,9-zamieranie.
Osiąganieprzezroślinycechcharakteryzującychposzczególnefazyjest
procesemciągłym,apoprzeztowarzysząceimzmianyfenologiczne-moż-
liwymdozaobserwowania.Początekikoniecdanejfazyobejmująokreślony
przedziałczasowyisązazwyczajdośćumowne.Wpraktyce(obserwacja
łanowa)początekdanejfazywyznaczastan,gdycechyjącharakteryzujące
osiągaokoło10%roślin;jeślizaśniemniejniż50%roślinwykazujecechy
danejfazy,wówczasjesttostanjejpełni.
Kiełkowanieziarnajestpierwszymstadiumrozwojuroślinyzzarodka.
Dorozpoczęciategoprocesuniezbędnesą:woda,powietrzeiodpowiednia
temperatura.Wprocesiekiełkowaniawystępująnastępującegłówneetapy:
•fizyczny:charakteryzujesięm.in.pobieraniemwodyprzezfizjologicz-
niedojrzałyziarniak.Wodajestniezbędnadopęcznieniaziarniaków
orazaktywizacjienzymówhydrolitycznych.Ilośćwodypobieranejprzez
ziarniakijestpochodnątakichcech,jak:gatunekiodmianazbóż,forma
ziarniaków(oplewione,nagie;szybciejpęczniejąnagie).Zróżnicowane
sątakżewymaganiatemperaturoweposzczególnychgatunkówpodczas
10
Roślinymonokarpiczne-roślinyowocującetylkoraz,żyjącedługo,bezzakwitania,ginące
pozakwitnięciuiwydaniuowoców.
11Rozwójosobniczy.
12
Napodstawie:K.Matysiak,P
.Strażyński.2018.Fazywzrostuirozwojuwybranychgatunków
roślinuprawnychichwastówwedługskaliBBCH,cz.I.IOR-PIB,Poznań.Należypodkreślić,
żewliteraturzetematycznejwystępująopisyfazwedługuproszczonegoschematu:kiełko-
wanieiwschody,krzewienie,strzelaniewźdźbło,kłoszenieikwitnienie,dojrzewanie.
