Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziwnyczłowiektenTonioSobański!Jedenzcharakterystyczniejszych
chybadlaówczesnejWarszawyipowolnegoprzewrotu,jakidokonywał
sięwPolsce.Hrabia,właścicielwspaniałegoGuzowa,byłcyganem,wsi
nielubił,ztradycjamizerwał,wsiąkłwewszystkiefermentyintelektual-
neiartystyczne,byłwłaściwiewydziedziczony,wykolejonynawet,aciot-
kiswojerozlicznedoszałudoprowadzałbluźnierstwami[ł].Talentunie
miał,czymożenieumiałgowsobieuruchomićwskuteknadmiarukry-
tycyzmu[ł].Byłjednymznajbardziejoświeconycharystokratówpol-
skich,aitocośznaczy9.
GombrowiczzapamiętałAntoniegoSobańskiegojakoczłowieka
Dczarującego”,AleksanderJanta-PołczyńskijakoDwytwornego”10,
JarosławIwaszkiewiczpodkreślałzaś,ToniobyłDzachwycają-
cy”,Dbardzoelegancki[ł],bardzodowcipny,kulturalny,zainte-
resowanywewszystkim,zarównowpolityce,jakiwdziedzinie
kultury,wyrobionytowarzysko”11.Niedziwnezatem,żezdobył
sobieprzyjaźńtakznaczącychwżyciuliterackimpostaci,jakTa-
deuszBoy-Żeleński,IrenaKrzywicka,MieczysławGrydzewski,
AntoniSłonimskiczywspomnianyIwaszkiewicz12.Bywałczęstym
gościemnaStawisku,jegonazwiskoodnajdziemytakżewKsiędze
gościprowadzonejprzezJanaLechonia13.Potrafiłtakżenawiązać
nićporozumieniaztwórcamimłodszegopokolenia(JerzyPacz-
9W
.Gombrowicz,Wspomnieniapolskie,Kraków2002,s.167–169.
10A.Janta-Połczyński,Duchniespokojny,Poznań1998,s.189.
11J.Iwaszkiewicz,AlejaPrzyjaciół,s.7.TakżeGombrowiczpodkreśla,So-
bańskijawiłsięwspółczesnymjakoDprzedstawicielelegancji,smaku,dystynkcji
iinnychtympodobnychcnót,któreunasuchodziłyalboza«powierzchowne»albo
wręczzaniemęskie”(op.cit.,s.169).
12DPoznałsięzGrydzewskim,nierozstawałsięzeSłonimskim,byłjednym
zsatelitówFrancaFiszera”stwierdzaIwaszkiewicz(op.cit.,s.8).PostaćAntonie-
goSobańskiegozostałatakżeutrwalonawjednymzwariantówtekstuKwiatówpol-
skichwefragmencie,którynieznalazłsięwwersjiDkanonicznej”poematu,autor
wyliczauczestnikówkonwentykluwDZiemiańskiej”:DWszystkiepanowiejużwcu-
kierni:/HrabiaSobańszczak,panprofesor,/PanLeszek,panGrydzewskiłCzego?!/
[ł]PanTuwinzpanempułkownikiem/DoWróblaposzlinajednegoł”(J.Tuwim,
Kwiatypolskie,Warszawa1967,s.340).
13Por.B.Dorosz,KsięgagościJanaLechonia,Warszawa1999.
36
Interpretacjeliterackie