Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OpisywanasytuacjaprzypominarozterkiAntoniegoSłonimskie-
go,któryrokwcześniejzastanawiałsięwdrodzedosowieckiejRosji28:
Czytadobapodróżyprzeniesienasdokrajunajbardziejróżnegoodresz-
tyobcegonamświata,doziemiobiecanej,doojczyznywszystkichlu-
dzipracy,twórczościisprawiedliwości?[ł]Jakiebędątwarzeludzipo
drugiejstroniegranicy,jakiebędąichoczy?Czybędątotwarzezdrowo
uśmiechniętychrobotników[ł]czyzmęczoneiwylęknioneoczyludzi
stojącychwogonkachpochleb,sólinaftę?29
Taniepewnośćorazdualizmobawinadzieipopchnęłypisa-
rzadorozbiciaswojejtekstowejosobowości.Słonimskiwykreował
postaciSceptykaiEntuzjasty–nietylkopodwojoneporte-parole
autora,aletakżeistotywalczącewswoistejpsychomachiiojego
duszę.Sobańskiniestosujepodobnych,atrakcyjnychchwytów
konstrukcyjnych,jegoDja”pozostajeniepodzielne.Unikatakże
charakterystycznejdlapisarstwaSłonimskiegoironii30.Łączygo
państwoijegourzędyodtracącychautonomięregionów.Nieakceptujenatomiast
popularnegoówcześniepojęciaDHitleria”,gdyż–jakwyjaśnia–Ddajeonozgołafał-
szywemniemanie,jakobysamHitlerrządziłkrajem”(Niemcyhitlerowskieporoku.
OdspecjalnegowysłannikanWiadomościLiterackich”,[w:]idem,CywilwBerlinie,
Warszawa2006,s.147.Dalszecytatyztegotekstuopatrzonebędąskrótem(Nh).
28PrzywoływanajakokontekstinterpretacyjnyutworuSobańskiegoMojapo-
dróżdoRosjiAntoniegoSłonimskiegostanowichybanajbardziejznaczącyliteracko
zapisreporterskiejpodróżydoZSRR,choćwpołowielattrzydziestychpodobnych
tematyczniepozycjipojawiłosięnapolskimrynkuwydawniczymwiele.Wartoprzy-
wołaćwtymmiejscuteksty:WandyKragen,DymynadAzją,Warszawa1934;Jana
Bersona,NowaRosja.Naprzełomiedwóchpiatiletek,Warszawa1933orazKreml
nabiało,Warszawa1936;StanisławaŁakomskiego,Zprzeżyćidoświadczeńrobot-
nikapolskiegowZSRR,Kraków1937.KsiążkiteprzypominaEwaPogonowska,
Stalinalbonnagikról”(woczachDwudziestolecia),[w:]Literaturaijejobrzeża.
PraceofiarowanePaniProfesorMariiWoźniakowskiej-Dziadosz,red.A.Chomiuk
iM.Ryszkiewicz,Lublin2012,atakżemonografiaCzytanieNowejRosji.Polskie
spotkaniazeZwiązkiemSowieckimlattrzydziestychXXwieku,Lublin2012.
29A.Słonimski,MojapodróżdoRosji,Warszawa1997,s.5.
30MałgorzataSzpakowska,zestawiającobareportażepublikowanenałamach
DWiadomościLiterackich”,zauważa,iżDnajistotniejszaróżnicawiążesięzodmien-
nościątonacji.WSłonimskimcoirazodzywasięironista,podczasgdySobański
Interpretacjeliterackie
41
