Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
TomaszCzęścikMorzeiwodawkulturzeduchowejPomorzan...
ZwiązkiopisywanegowźródłachTrzygłowa,bóstwazWolinaiSzczecina,
zmorzemzauważyliKamilKajkowskiiAndrzejKuczkowski.Taksamojak
wopisywanymwyżejprzypadku,utegobóstwaporadyszukalimieszkańcy
dolnegodorzeczaOdry.Składanomutakżewotazaocalenieżycianamorzu
9
.
Wartoprzytymzauważyć,żewopisieWolinapióraAdamazBremymowajest
obogumorzawpotrójnejpostaci
10
.
NiecoświatłanapraktykiduchoweSłowianzwiązanezmorzemrzucają
wynikibadańarcheologicznych.Wtrakciepracprzywczesnośredniowiecznych
budynkachnaPomorzuznajdowanoofiaryzakładzinoweiwotywnezwiązane
zmorzemorazśrodowiskiemwodnym.Mogąbyćoneczęstomylonezeszcząt-
kamipokonsumpcyjnymi.Tedrugietakżemogąmiećzwiązekzesprawowa-
nymsacrum,naprzykładjakopozostałościpoucztachrytualnych.Jednaktego
typuznaleziskanależyłączyćzmiejscamikultuinekropoliami.Trzebabowiem
uznać,biorącpoduwagędanearcheologiczneietnograficzne,żespożywanie
posiłkównamogiłachbliskichbyłopowszechnymzjawiskiem.Wtakichprzy-
padkachrejestrowanymszczątkompochodzeniazwierzęcegoczęstotowarzyszą
naczynialubichfragmenty.Wartoteżpamiętać,żewprzypadkupołudniowego
wybrzeżaBałtykukościzwierzątlubichfragmentyrejestrowanewobrębie
dużejliczbystanowiskjakoobszarysprawowaniapraktykreligijnych
11
.
Opróczcharakterystycznychofiar,takichjakkościludzi,wtymniemowląt,
orazssakówdomowychidzikich,wkonstrukcjachbudynkówznajdowane
takżeszczątkiryb,zwierzątwodnychorazdóbrpochodzącychześrodowiska
morskiego,takichjakbursztyn.Jegolicznegrudkiodkrytonaprzykładwjed-
nymzbadanychdomównatereniewczesnośredniowiecznegoGdańska.Zkolei
naSrebrnymWzgórzuwWolinieznalezionorybiełuski.Natymsamymstano-
wiskunatrafionorównieżnasporychrozmiarówfragmentyludzkiejczaszki
12
.
OważnejrolimorzawżyciuduchowymSłowianświadczytakżeodtworzo-
nyprzezetnografówmitkosmologiczny.Jednazjegowersji,nazywanamitem
wyłowienialubmitemnurkowania,zakłada,żepierwotnyświatbyłwielkim
morzem.Wzachowanychnajstarszychwersjachtegomitu,pochodzącychzXVIw.,
pobezkresnymmorzuwłódcepływałBóg.Wmorskiejpianienapotkałdiabła.
ZanamowąBogadiabełnurkowałwgłębinieiwyławiałzdnaziarenkapiasku.
11111111
9
K.Kajkowski,A.Kuczkowski,ReligiaPomorzan…,s.83.
10
AdamzBremy,GestaHammaburgensisecclesiaepontificum,ks.II,rozdz.19,s.55,archive.org/
details/gestahammaburgen00adamuoft/page/n6(dostęp:21.10.2019).
11
K.Kajkowski,ObrzędowośćreligijnaPomorzanwewczesnymśredniowieczu.Studiumarcheolo-
giczne,Wrocław2019,s.216-217.
12
Tamże,s.222-229.