Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
TomaszCzęścikMorzeiwodawkulturzeduchowejPomorzan...
najmniejsza,prowadziłanaścieżkę,którawiodławstronęjeziora,budzącego
ówcześniestrach.ZgodniezrelacjąThietmarakompleksotoczonybyłpusz-
czą,czczonąprzezmiejscowych
17
.Radogoszcz,czyliRetrę,opisałtakżeAdam
zBremy.KanonikwspomniałpotężneplemięRedaróworazichgród.Byłatosie-
dzibakultupogańskiegootoczonagłębokimjeziorem.DoRetryprowadziłdrew-
nianymost
18
.
JoannaiStanisławRosikowiewswoimartykulepoświęconymaspektowi
duchowemumorzawkronikachzauważyli,żeuThietmarałacińskieokreślenie
marestosowanebyłonietylkowodniesieniudomórz,aletakżejezior.Jako
przykładpodalicytowanywyżejopisświątyniRedarówwRadogoszczy.Pod-
kreślilijednak,żeautorznałinneokreśleniadlaśródlądowychzbiorników
wodnych,takichjakstagnumczylacus,któresąbardziejadekwatnedlajezior.
Thietmarużywałwyrazumarewróżnorodnymznaczeniu.Decydowałaotym
specyfikawarunkowaniapostrzeganiawodnegożywiołu
19
.
Nietylkomorzaiichwyobrażeniewpostacijeziorbyłoprzejawemsłowiań-
skiegokultuzwiązanegozwodnymżywiołem.KronikarzzMerseburgaopisał
otoczoneczciąźródłowpobliżuŁaby:„Głomaczjesttoźródłowodległości
najwyżejdwóchmilodŁaby.Jegowodyrozlewająsięwwielkietrzęsawisko,na
którymwedlesłówokolicznychmieszkańcówinaocznychświadkówdziwne
dziejąsięsprawy.Jakdługotubylcykorzystajązdobrodziejstwpokojuziemia
nieodmawiaimswoichplonów,trzęsawiskotoporywasiępszenicą,owsem
iżołędziamiiutrzymujewradościgromadzącychsięgęstowokołosąsiadów.
Ilekroćzaśrozszalejesięburzawojny,krewipopiółzacznąwnieuchronnyspo-
sóbszlakprzyszłości”
20
.Jakpodajemerseburczyk,odopisanegoźródławzięła
sięnazwacałejkrainyciągnącejsiędoŁabyażdoKamienicy.Choćnazwadru-
giejrzekiuznanajestzabłąd.ChodzibowiemoSopawę.Wspominaneźródło
byłowięcjednymznajważniejszychmiejsckultu,poważanymbardziejniżko-
ścioły
21
.HerbordnatomiastwspomniałoświętymźródlewSzczecinie.Wjego
pobliżumiałrosnąćcienistydąb.Miejscebyłotraktowanezogromnączcią
22
.
Świętychźródełmożnadopatrywaćsięnacałymomawianymterenie.Kamil
KajkowskiiAndrzejKuczkowskiuznali,żetegotypuobiektysakralneznajdo-
11111111
17
Thietmar,Kronika...,ks.VII,rozdz.23,s.130.
18
AdamzBremy,GestaHammaburgensisecclesiae...,ks.II,rozdz.18,s.54.
19
J.Rosik,S.Rosik,Morzeczy...,s.141.
20
Thietmar,Kronika...,ks.I,rozdz.3,s.5,zob.teżprzypis14doksięgiI.NazwarzekiKamie-
nicauznanajestzabłąd.ChodzićmiałobowiemorzekęSopawę.
21
Thietmar,Kronika...,s.5.
22
HerbordidialogusdeVitaOttonisepiscopiBambergensis,w:MonumentaHistoriaePolonica.Series
Nova,t.7,cz.3,wyd.J.Wikarjak,Warszawa1974,ks.II,rozdz.32,s.124.
