Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WproWadzeniedorozWażańopolskiejpolitycezagranicznej(1918–2023)
23
niewywołującepoważnychkontrowersji,budującetożsamośćwspólnotydemo-
kratycznejispołeczniesprawiedliwej41.
UwagiwymagająpolitykiwobecmniejszościnarodowychwRzeczypo-
spolitejomawianychtulat.Tojednaztychokoliczności,którejasnoukazują
oddziaływaniestosunkówspołecznychwpaństwienapolitykęzagraniczną.
ŁączysięztymstosunekRzeczypospolitejdoemigrantówzPolski(orazich
potomstwa)wEuropieipozaniąorazdoszczególnegorodzajugrupPolaków
iosóbpolskiegopochodzeniaosiadłychoddawnanaterenachpaństwapolskie-
gowdawnychjegogranicach,obecniewgranicachpaństwainnego.Wkażdym
raziewymaganejestteżposzanowaniesuwerennościpaństw.
Zrozumienieprzyczyniskutkówprowadzeniapolitykizagranicznejpań-
stwawjejrozmaitychpowiązaniachzpodstawowymiwartościamispołecznymi
pomaganam,obywatelom,wyborczokształtowaćorganywładzypaństwowej,
mazarazemułatwiaćdemokratycznemurządowiprowadzeniepolitykiprawo-
rządnegopaństwaiumożliwićSejmowikontrolowanierządu.Wtymzawiera
siętakżesenspracyautorówtejksiążki.Musząpoświęcićwieleuwagipolityce
tradycyjnieinteresującejpolskichczytelników-wobecmocarstwzachodnich,
wtymNiemiec,aponadtoRosjiipozostałychpaństwzPolskąsąsiadujących
okresowowubiegłychstulatach.Staleteżobecnejestzainteresowanielosa-
miPolakównaobczyźnie,czemusprzyjapamięćowielkichruchachludności
wpowiązaniuzwojnamiizmianamigranic.
Czyinteligentnemuczłowiekowimadzisiajwystarczyćkryteriumuczest-
nictwawracjonalnymwysiłkuzbiorowympojmowaniapolityki?Czypoj-
mujezazwyczaj,coorganpolitykęprowadzącyplanuje?Czyniestałosięjuż
konieczneskuteczniejszeupowszechnianiewiedzyotym,żewszystkiedzia-
łaniaracjonalnekażdegorząduijegourzędników,nawetwpaństwachma-
łych,musząterazsłużyćprzedewszystkimratowaniugatunkuludzkiego
(1)przedjegofaktyczniesamobójczymniszczeniemśrodowiskanaturalne-
go,(2)przedutrzymywanieminawetulepszaniemnbroni”nuklearnejwwa-
runkachwystępowanianieusuwalnegoryzykajejprzypadkowegoiskutecz
-
negoużycia(terminnbroń”jestabsurdempolskojęzycznym,gdyżnasza
brońmożebyćużytadoatakuzaczepnego;trafnymokreśleniemjestnoręż”),
(3)przedużyciem(ukrywanychwbrewprawu),biologicznychichemicz-
nychnbroni”masowegozabijanianiąludzi,(4)przedmilitaryzacjąkosmosu,
41
Por.Z.Stemplowska,ForWhomtheBellTolls?SalientCommemoration,wykładna
seminarium,NewYorkUniversity,26.09.2022,tekstudostępnionymiwpierwszejredak-
cji;eadem,TheRhodesstatue:Honour,shameandresponsibility,nPoliticalQuarterly”2021,
92,s.629-637;eadem,Dutiestothedead:Isposthumousmitigationofinjusticepossible?,
nOxfordStudiesinPoliticalPhilosophy”2020,nr6,s.32-58;eadem,GoandtellSpartans,
passerby:Whomtorememberamongmany,nJournalofAppliedPhilosophy”2022,vol.39,
nr5,s.825-840.
