Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WproWadzeniedorozWażańopolskiejpolitycezagranicznej(1918–2023)
21
barierę,cokrępujeprowadzeniepolitykiiprzenositakistanrzeczydosfery
wartościspołecznych.Brakzaufaniamiędzyobywatelamipaństwaprzekłada
sięnapostawęwobecpaństwaswojego,takżenaobywateliobcychiwkonse-
kwencji-odbijasięnastosunkudopaństwaobcegoipozostałychpodmiotów
zagranicznych.Zaufaniejestwyrazempodzielaniaokreślonegozestawuwarto-
ścispołecznych.Wartościzwiązanezustrojemdemokratycznejpraworządności
izasadamiprawamiędzynarodowegosprzyjająformowaniukorzystnychdla
wspólnotyobywatelskiejcelówpolitykizagranicznejiwywoływaniupożąda-
nychjejskutków.Kiedyśmawiano,żecośjestnpewnejakwbanku”,nmaszto
jakwbanku”36.Azaufaniewdyplomacji?-Jakwkulturzepolitycznej?37.Nie
majednakzaufaniabezwspółdziałania.Aczymyjesteśmypolitycznymnaro-
demkooperatywnym?
Istniejeoczywiścieproblempodstawowychwartościpodzielanychprzez
ogółrządów,tzn.pytanieozakrespodzielaniawartościiefektywnegoichsto-
sowania.Takiegospójnegoirelatywniewyczerpującegozbiorupodstawowych
wartości(zwłaszczawolności)powszechniewświecieakceptowanych(sto-
sowanych)niema.Organprowadzącypolitykępaństwamusibraćpoduwagę
odzwierciedlonewtymizarazemztegowynikającezróżnicowaniepodmiotów
zagranicznych.PodtymwzględemwEuropiemamystanrzeczyszczególny.
Każdyrządpoprzezuczestnictwopaństwaweuropejskiejintegracjiwielopań-
stwowejpowinienrealizowaćtakżepowziętewspólniezobowiązaniapaństw
wUE38.
Terminnintegracja”,zależnieodjęzyka,marozmaiteodcienieznaczenio-
we.Zjednejstronykładzienacisknałączeniesię,ale-zdrugiejstrony-może
byćodczytywanyjakowchodzeniedopewnejcałościjużistniejącejiprzez
tojejzmienianieizmienianiesiebie.PrzedwejściemdoRadyEuropyido
36
Immniejszypoziomzaufaniamierzonykryteriamipozaekonomicznymi(sic)wśród
ludnościdanegoregionu,tymmniejszetamzaufaniedoEuropejskiegoBankuCentralne-
go-S.Angino,F.M.Ferrara,S.Secola,Theculturaloriginsofinstitutionaltrust:Thecase
oftheEuropeanCentralBank,nEuropeanUnionPolitics”2022,Vol.23,nr2(czerwiec),
s.212-235.
37R.Stemplowski,Wprowadzenie...,op.cit.,zwł.nIII.25.Zaufanie”,s.331-338;idem,
Kulturypolitycznenaszychczasów.Szkiclatyno-euro-amerykanistyczny,MuzeumHistorii
PolskiegoRuchuLudowego,InstytutStudiówIberyjskichiIberoamerykańskichUW,War-
szawa2016.
38WsprawiepozarządowejrecepcjiideieuropejskichwPolscezob.AndrzejWierzbicki,
EuropawpolskiejmyślihistorycznejipolitycznejXIXiXXw.,WydawnictwoTRIOiCen-
trumEuropejskieNatolin,Warszawa2011;E.Maj,A.Dawidowicz,Ł.Lewkowicz,A.Szwed
(red.),EuropejskieinspiracjemyślipolitycznejwPolsceodXIXdoXXIwieku.Koncepcja-
kontynuacja-interpretacja,WydawnictwoUniwersytetuMariiCurie-Skłodowskiej,Lublin
2013;H.Joas,K.Wiegandt(red.),KulturowewartościEuropy,przeł.M.Bucholc,M.Kacz-
marczyk,WydawnictwoIFiSPAN,Warszawa2012,zwłaszczaH.Thome,Zmianawartości
wEuropiezperspektywyempirycznychbadańspołecznych,s.307-354.
