Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
43
MAŁACHOWSKI
nazwiskoLeonWarnerke.WLondynieurządziłok.1870pracownięfotograficz-
ną,wktórejw1880–87dokonałnajważniejszychwynalazków:fotometru(1880),
sensytometruirolkasetyna100zdjęć(1881),którabyławcześniejszymwyna-
lazkiemodopatentowanejw1884taśmyceluloidowejG.Eatsmana.Wswojej
rolkasecieM.zastosowałperforowanątaśmępapierowązprzenoszoną(powy-
wołaniu)naszkłoemulsjąbromożelatynowąnanośnikukolodionowym.Zasto-
sowanietaśmy(wstęgi)wkasecieiperforacjisprawiłopóźniejproblemyprzy
patentowaniuwynalazkuEastmana.NiezwyklepomysłowymwynalazkiemM.
byłprzyrząddopomiaruświatła,którywyprzedziłepokę.Opistegofotometru
(patentbrytyjski185,15II1880),nazwanegopoangielskuUkieszonkowymak-
tynometrem”zamieściłUBritishEngineeringJournal”(X1883).Ideawynalazku
polegałanawykorzystaniuluminescencjisiarczkuwapnia,którynaświetlałsię
proporcjonalniedonatężeniaświatłaisłużyłdoobserwacjiświatłemluminoforu
pól25stopniowegoklinaoptycznego.Numerostatniegorozróżnialnegopolada-
wałwynikwstopniachWarnerkego.Istotazastosowaniasiarczkuwapniawyko-
rzystywałabardzopowolnąwczasiezmianęluminescencjipomiędzy30.a60.
sekundąponaświetleniu–byłtowięcprzedziałczasowywystarczającydoma-
nipulacjitarcząaktynometruiodczytunumerupola.Właściwościluminescen-
cyjnesiarczkuwapniawykorzystałteżM.winnymswoimwynalazku–sensyto-
metrze,czyliwprzyrządziedopomiaruczułościpłytfotograficznych.Naświetlał
płytkępokrytąsiarczkiemwapniaświatłemspalanejwstążkimagnezowej(okre-
ślonychwymiarówizokreślonejodległości),anastępnie–traktująctenlumi-
noforjakowzorcoweźródłoświatła–naświetlałpłytęfotograficznąprzezklin
fotograficznywykonanyzpólnadrukowanychfarbążelatynowąozaczernieniu
(gęstościoptycznej)zmniejszającymdwukrotnieprzepuszczalnośćświatłapo-
międzysąsiednimipolami.Byłtowięccałkiemwspółczesnysensytometr,który
pomodyfikacjach(wprowadzeniuwzorcowejżarówkielektrycznej)zastosowa-
nodopomiarówczułościmateriałówfotograficznych.M.byłteżposiadaczem
brytyjskichpatentównafolięjakopodłożepodemulsję(nr1436,1IV1881)oraz
napłytkiświatłoczułe(nr2669,28II1885;nr2622,21II1887).
M.byłod1875członkiemBritishPhotographicSociety(późniejszegoRoy-
alPhotographicSociety)wLondynie,brałudziałwdorocznejwystawietego
towarzystwaw1884(wkataloguzamieszczonolondyńskiadresM.:16Poplar
Walk,HerneHill,S.E.),uczestniczyłwwystawiefotograficznejwPetersburgu
w1878.Założyłtampóźniejfabrykęmateriałówfotograficznychinależałdo
gronazałożycieliTow.FotograficznegojakooddziałuprzyCesarskimWszechro-
syjskimTow.Technicznym.W1898otrzymałzajedenzeswoichwynalazków
sporąsumęwypłaconąmuwfałszywychbanknotachrublowych,cospowodo-
wałokoniecznośćkolejnejucieczki,tymrazemdoSzwajcarii,gdziewGenewie
żyłwtrudnychwarunkach.JegotożsamośćustaliłW
.Romer.
SPPT(W
.Żdżarski).
W
.Romer:W.Małachowski-LeonWarnerke,polskiwynalazcawdziedziniefotografii,
KHNiT1966,nr1–2;A.Żakowicz:WitoldRomerjakohistorykfotografii,[w:]P
.No-
wak,J.Piwowarski,A.Zaleski,A.Żakowicz:ProfesorWitoldRomer(1900-1967).
Działalnośćnaukowaiartystyczna,Wrocław1998.
AŻ
