Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JohnBynner(2005),processtawaniasiędorosłymczłonkiemspołeczeństwazmie-
niłsięwsposóbznaczącywciąguostatnich20–30lat.Przedwspółczesnąjednostką
rozpościerasięwiększyzakreswolnościiprzyzwoleniadlajejwłasnychwyborów
idecyzji.Sytuacjatakautrudniamożliwośćprzewidywaniaindywidualnychwzor-
cówżycia(Oleś,2011),atymsamymokreślaniadorosłościwyłącznienapodstawie
realizacjioczekiwańspołecznych.
Badaniapokazują,żerównieżmłodeosobyspostrzegająwłasnądorosłośćnie
tylkowkategoriachrealizacjispołecznychoczekiwańizadańprzypisanychtemu
etapowiżycia,alerównieżwkategoriachprzemianpsychicznych,przedewszyst-
kimwnabywaniuokreślonychkompetencji.BadaniaArneta(1997)wskazują,że
osobywwieku18–28latnajczęściejopisujądorosłychwtakichterminach,jak„od-
powiedzialnośćzaswojedziałania”
,„własnysystemwartościipodejmowaniedecy-
zjinajegopodstawie”oraz„partnerskiestosunkizrodzicami”.Kryteriaspołeczne
(założenierodziny,posiadaniedzieci)sąobecnewniewielkiejczęściwypowiedzi
osóbbadanych.Amerykaniewwieku18–29latnapytanie,cojestistotnewokreśle-
niusiebiejakoosobydorosłej,odpowiadająwnastępującysposób:odpowiedzial-
ność(36%),niezależnośćfinansowa(30%),ukończenieedukacji(16%),podejmowanie
niezależnychdecyzji(14%)orazmałżeństwo(4%)(Arnet,Schwab,2012).EwaGurba
(2008),wykorzystujączaadaptowanąwersjęamerykańskiegokwestionariuszaAr-
neta(1997),pytałaosobyztrzechgrupwiekowych(15-latków,18-latkóworazoso-
bypowyżej18.rokużycia)owskazaniecharakterystycznychcechosóbdorosłych.
Analizaczęstotliwościwybieraniaindywidualnychatrybutówdorosłościwskazała,
żenajczęstszymwyborem,niezależnieodwieku,byłaodpowiedzialnośćzaswoje
decyzje.Kolejnymiatrybutamibyły:wsparciefinansowerodziny,zapewnieniejej
bezpieczeństwaiosiągnięcieniezależnościfinansowej.Nastolatkowieczęściejniż
osobydorosłewskazywalizdolnośćdospłodzeniadzieckajakoważnyatrybutdo-
rosłości.Dladorosłychważniejszaodzdolnościprokreacyjnychbyłazdolnośćdo
opiekinaddziećmi.Cociekawe,takieatrybuty,jakpodejmowaniedługotrwałych
zobowiązańorazzdolnośćdoprowadzeniagospodarstwadomowegozostaływy-
branetylkoprzezgrupęosóbdorosłych.Badaniawłasne(Wysota,2018)przeprowa-
dzonenagrupie113osóbwwieku18–26latoraz56osóbwwieku30–69latrównież
pokazują,żepojęciedorosłości–wedługosóbmłodszychistarszych–łączywsobie
zarównowymiarspołeczny,jakipsychiczny.Istotnejestpodjęciepracy,mieszkanie
„naswoim”
,ukończenieedukacjiorazodpowiedzialność,samodzielnośćwpodej-
mowaniudecyzji,celwżyciu.Owielowymiarowymujmowaniudorosłościświad-
czyrównieżto,żewiększośćosób(56%)wwieku18–25latnapytanie,czyczuje
sięjużosobądorosłą,odpowiada,żewpewnychobszarachtak,awinnychnie.
Gdybyorzekaćoczyjejśdorosłościlubjejbrakutylkonapodstawiejednegowskaź-
nikaczyjednegoatrybutu,mogłobysięokazać,żeosoby,którenigdyniewstępują
wzwiązkimałżeńskie,niestająsięosobamidorosłymi,astudencipozostającyna
utrzymaniurodzicówosiągajądorosłośćpóźniejniżpracującynastolatkowie.Wy-
dajesięuzasadnionedążeniedowyłonieniadwóchobszarówanalizyidwóchwy-
strona274
