Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Aktkonsumpcjiprzezpryzmatkomunikacji
25
różnychznaczeńkulturowych.nPotrawy1stwierdzaPierreGuiraud1są
równieżjednymzdoniosłychsposobówidentyfikacjigrupowejitowarzy-
skiej”66.Przykładowo,zgodniezestaropolskimzwyczajempodaniestarające‑
musięorękępannyczarnejpolewkioznaczałoodmowę67.Wkręgutradycji
rosyjskiejobyczajepoprzedzającezawarciemałżeństwaobejmowałydwiesfe‑
ry:nkobiecąimęską,wktórych1jakodnotowujeMatyldaChrząszcz1na‑
rzędziemwspomagającymwyrażanieodpowiednichtreścibyłyodpowiednio
herbataialkohol”68.Obowiązkiembowiempannypodczasspotkaniarodzin
przyszłychmałżonkówbyłoprzygotowaniesamowaraorazparzenieipoda‑
wanieherbaty(смотриныневесты/смотры).Zwyczajten,rozpowszechniony
wXIXstuleciunatereniepółnocnejRosji,pozwalałprzyszłejżoniezapre‑
zentowaćnietylkoumiejętności69,lecztakżeurodęiwdzięk.Zkoleirodzina
narzeczonegoprzywoziławodwiedzinywódkę.Wobrzędowościweselnej
alkoholpojawiasięwkilkupunktachgranicznych,m.in.podczasswatów
jakowyrazakceptacjikandydatanamęża70.Stosownąwymowęmiałpodtym
względemdawnypolskiobyczaj,zgodniezktórymswacipodczasoględów
prosilipannęoprzyniesieniekubka,szklankilubkieliszka.Gdytadługo
szukałanaczynia,dawałaznak,żejestniechętnanarzeczonemu,agdyprzy‑
nosiłajeskwapliwie,wyrażałatymsamymgotowośćdozawarciamałżeń‑
stwaiprzyjęcieoświadczyn71.Wspólnewypiciewódkiprzeznarzeczonych
iprzedstawicielioburodzin,czyliprzypijanieswatów(пропойневесты),
byłopotwierdzeniemzawartejumowymałżeńskiej.
Bogatąsymbolikęujawniająponadtosłowiańskiepotrawyobrzędowe
iokolicznościowe,np.kutia,tradycyjnapotrawawigilijnakuchnirosyjskiej
(popularnarównieżnatereniepolskichKresówWschodnich),oznaczaodno‑
wężycia,atakżełącznośćzeświatemzmarłych,dlategospożywasięjąteż
przedstawicielifrancuskiejszkołysemiotycznej.Zob.P.Барт:Kпсихологиисовременного
питания.В:Idem:Системамоды.Статьипосемиотикекультуры.nер.С.Н.Зенкин.
Москва2003.
66P.Guiraud:Semiologia.Przeł.S.Cichowicz.Warszawa1974,s.106.
67Zob.B.Ogrodowska:Zwyczaje,obrzędyitradycjewPolsce.Małysłownik.Warszawa
2000,s.170.Niektórepotrawymogąbyćużywanewzastępstwieformuływerbalnej,
szczególniewsytuacjachkomunikacyjnieniezręcznych,takichjakodmowaczysugestia
zakończeniabiesiady.Potrawajestwtymwypadkuswegorodzajueufemizmem(substytutem
znakusłownego).Zob.К.В.nьянкова:Kвопросуокоммуникативныхфункцияхпищи
(наматериалеславянскойкультурно-языковойтрадиции).В:Ритуалвязыкеиком-
муникации.Pед.Л.Л.Федорова.Москва2013,s.345.
68M.Chrząszcz:OdwóchnamiętnościachRosjanina.Semantycznafunkcjanapojów
wprozierosyjskiejXIXwieku.Kraków2012,s.28.
69Zob.РусскийСевер.ЭтническаяисторияинароднаякультураХII1XXвека.Pед.
И.В.Власова.Москва2001,s.4051406.
70Zob.P.Kowalski:Alkohol.W:Idem:Leksykonznakiświata.Omen,przesąd,znacze‑
nie.Warszawa1Wrocław1998,s.15119.
71Zob.B.Ogrodowska:Zwyczaje,obrzędyitradycjeł,s.2001201.
