Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Pomimowszystkogarstcepasjonatówudawałosiękonsekwentnieposzerzaćramy
życiateatralnego.Rozwijałsięstałyteatramatorski,domiastazaczęłyprzyjeżdżaćcoraz
tolepszezespołyiindywidualniartyścinawystępygościnne.Prawdziwyrenesanspol-
skiegoteatrurozpocząłsięzwybuchemIwojnyświatowej.Koloniapolskazawdzięczała
goprzedewszystkimzaistniałejsytuacjipolitycznej,wzwiązkuzktórąwmieścieznalazła
sięniezwyklelicznagrupabardzodobrych,takżewybitnychpolskichartystów.Zcałą
pewnościąniepojawilibysięoniwKijowie,gdybywcześniejniestworzonostabilnych
podstawdladziałaniapolskiegoteatruigdybyniezostaławykształconateatralnapub-
liczność.
Wlatach1905–1918wKijowiespotykasiębardzoróżnorodneprzejawyaktywności
teatralnejPolaków.Funkcjonowałytrupyamatorskieiamatorskozawodowe,stałezawo-
doweteatrydramatyczne,scenyeksperymentalne,zespołykomediowo-farsowe,rewiowe
ioperetkowe,regularnieodbywałysięimprezygościnne,aobrazżyciateatralnegouzu-
pełniałyprzedstawieniaokolicznościowe,realizowaneprzezlicznepolskietowarzystwa
istowarzyszenia.
Celemniniejszejmonografiibyłouwzględnieniemożliwejaknajszerszegoichspek-
trum,zebranieinformacjiowszelkiegotypuzespołach(zawodowychiamatorskich),
owidzachposzczególnychplacówekteatralnych,jakrównieżosalach,wktórychpolskie
spektaklebyłygrane.Tegotypupodejściedotematuwynikałogłówniezfaktu,żepomi-
moistniejącychjużopracowańcałościowyobrazpolskiegożyciateatralnegowKijowie
wciążniejestznany.PionierskiebadanianatymterenieJarosławaKomorowskiegoot-
wierałypoledladalszychposzukiwań.Stosunkowonajmniejspenetrowanezostałyprzez
badaczyzagadnieniadotycząceformowaniasięstałejpolskiejscenywlatach1905–1914.
PewneświatłonasytuacjępolskiegoteatruwKijowiewtymczasierzuciłoopracowanie
K.Duniec,zamieszczonew4.tomieDziejówteatrupolskiego,podredakcjąT.Siverta
2
.
Wieleważnychinformacjizawieracyklartykułów„SiedmiolecieTeatruPolskiegowKi-
jowie”,zamieszczonychwroku1913wgazecie„Bluszcz”przezjednegozorganizatorów
ówczesnegopolskiegożyciateatralnegowKijowie,członkazarząduKijowskiegoPol-
skiegoTowarzystwaMiłośnikówSztuki,atakżerecenzentateatralnegoT.M.Staniszew-
skiego
3
.Większośćinnychpraczbywałajednaktenpierwszy,podługoletniejprzerwie,
etappolskiegożyciateatralnegozdawkowymiuwagami,koncentrującsięwyłączniena
działalnościodroku1912FranciszkaRychłowskiego.
Tymczasemsamprocesformowaniasięstałej,zawodowejscenyobfitowałwszereg
pasjonującychwręczzjawisk,rzutującychnastępnienasposóbfunkcjonowaniawpełni
jużzawodowegozespołu.Choćpoziomkijowskiegoteatruodbiegałwtedyznacznieod
czołowychczynawetśrednichprowincjonalnychscenkrajowych,jednakituzdarzałysię
interesującewydarzeniaartystyczneispektaklestojącenawysokimpoziomie.Niezwy-
kleciekawieprzedstawiałasięteżsprawaartystycznejipozaartystycznejrywalizacjipo-
szczególnychamatorskichzespołówiichkierownikówopalmępierwszeństwaidostęp
dośrodków,którepozwoliłybynaprzekształceniesięwstałyzawodowyteatr.Wtym
2
Zob.K.Duniec,TeatrPolskiwKijowie[w:]TeatrPolskiwlatach1890–1918,podred.T.Siverta,t.IV,
cz.II,Warszawa1988.
3
Zob.T.M.Staniszewski,SiedmiolecieTeatruPolskiegowKijowie,„Bluszcz”1913,nr24–27.
