Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
opracowaniach.Tymczasembardzolicznepolskieinstytucjekulturalno-oświatoweczę-
stodecydowałysięnaorganizacjętakichniezależnych,najczęściejjednorazowych,cza-
semtakżecyklicznychprzedstawień.
PewnymproblememprzyopisiebyłakwestiaróżnicyuznawanychwPolsceiRosji
kalendarzynowegoistaregoporządku.Większośćodnalezionychmateriałówodwoły-
wałasiędo„kalendarzarosyjskiego”–staregoporządku.Wpracykonsekwentniejednak
podawanopolskiedaty–wedługkalendarzanowegoporządku.Jedynieprzypodawaniu
ogólnejliczbypremierwsezonieikolejnychmiesiącachautorzdecydowałsięuwzględ-
nić„kalendarzrosyjski”,gdyżwłaśnienimkierowalisięówcześniantreprenerzy,planując
datyiczęstotliwośćwystępów.WAneksiekażdazzamieszczonychdatzawierapodwójną
numerację:jakopierwszą–obowiązującąnatereniePolski,awnawiasie–rosyjską,
przestrzeganąwKijowie.
PolskibadaczzajmującysiędziałalnościąpolskiegoteatruwKijowiewniewielkim,
niestety,stopniuliczyćmożenapomocwpostaciopracowańukraińskich.Jeślipolskie
życieteatralnewKijowiewlatach1919–1938budziłostosunkowoszerokiezaintereso-
wanietamtejszychteatrologów,bardziejznaczącymartystycznieokresemzajmująsięjuż
nieliczni.Najcenniejszesąpracenaukoweniestrudzonegobadaczapolsko-ukraińskich
związkówteatralnych,znawcyhistoriiukraińskiegoipolskiegoteatru,wieloletniegorek-
torakijowskiejAkademiiTeatralnej,dziśUniwersytetuTeatralnego,RostisławaPiłyp-
czuka.Ogromnąichzaletąjestfakt,żebazująnamateriałacharchiwalnych,kwerendzie
prasowejigruntownychstudiach.
Zadowalającoprzedstawiasięstanźródełarchiwalnych.Wieleznichznaleźćmożna
wPolsce.NajcenniejszemateriałyprzechowywanesąwMuzeumTeatralnymiZbiorach
SpecjalnychInstytutuSztukiPANwWarszawie.Wpierwszymznajdująsięmiędzyinny-
miksięgiadministracyjneigażoweteatrukierowanegoprzezFranciszkaRychłowskiego
wlatach1912–1918,jakrównieżpamiątkowealbumy,zawierającewycinkiprasowych
recenzji,programy,okolicznościowe,szarfyidyplomywręczaneaktorompodczasjubi-
leuszów,atakżeafiszewjęzykupolskimirosyjskim.Dwujęzycznośćwynikazcarskie-
goprzepisu,którynakładałnadyrektorówobowiązekdrukowaniaafiszyiprogramów
zarównopopolsku,jakirosyjsku.Częśćzdokumentówzachowałasiętylkowwersji
jednojęzycznej.Muzeumposiadatakże,wkolekcjachzwiązanychzposzczególnymi,wy-
stępującymiwKijowieartystami,zdjęciaorazkorespondencję.Cennymdokumentem
jestocenzurowanywKijowieegzemplarzWarszawiankiwystawionejnadeskachstałego
teatruFranciszkaRychłowskiego.
WzbiorachInstytutuSztukiPANnapierwszemiejscewysunąćtrzebamateriały
pozostawioneprzezStanisławaKwaskowskiego.Obejmująonedwamaszynopisy,zktó-
rychjedenstanowią,częściowopublikowanew„PamiętnikuTeatralnym”,wspomnienia
tegoartysty,zatytułowaneGawędyprowincjonalnegoaktora.Zawierająoneszeregintere-
sującychinformacji,faktów,aleteżanegdoticiekawostekdotyczącychotoczkipolskie-
gożyciateatralnegowKijowie.Drugimaszynopistozrekonstruowaneispisaneprzez
KwaskowskiegodziejepolskiegoteatruwKijowieodroku1800doroku1919.Nie-
opublikowanapraca,opartagłównienaprasieiwłasnychdoświadczeniach,razipewną
chaotycznością,niepodważalnąjejzaletąjestjednakwnikliweprzywołaniebardzowielu