Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiatransnarodowa,historiawzajemnych
oddziaływańi(po)dzielonemiejscapamięci.
Tradycjeiwyzwaniametodologiczne
MichaelG.Müller
Historiatransnarodowajestobecniekluczowymzagadnieniemwhistoriograficz-
nychdyskusjachmetodologicznych1.Należyonazarazemdotematów,nadktórymi
historycyodwieludziesięcioleciintensywnierozmyślająidebatują.Wdyskusjach
tychpojawiasiękrytykahistoriografiieuropejskiej,któradoniedawnakoncentro-
wałasięniemalwyłącznienahistoriinarodowej,próbującjąobjaśniaćpoprzeznią
samą,oraztraktowałanaródipaństwonarodowejakojedyneinnaturalne”przed-
miotybadańhistorycznych.Sprzeciwiającsiędominacjiperspektywynarodowej,
sformułowanokoncepcjębadańhistorycznychnbezpaństwanarodowego”
.Dojej
wielkichpionierównależałMarcBloch(1886-1944),któryw1927r.wystosował
apelPourunehistoirecomparéedessociétéseuropéennes2.Referatten,wygłoszonyna
MiędzynarodowymZjeździeHistorykówwOslospotkałsięjednakzograniczonym
odzewem,czegopowodembyłygłębokiepodziałynarodowewhistoriografiiokresu
międzywojennego.Ostateczniejednakwywiązałasiędyskusjanaskalęmiędzyna-
rodową,anapoczątkulatsiedemdziesiątychXXw.JacquesLeGoffzgłosiłszeroko
dyskutowanypostulatstworzenianowejhistoriografii,któraprzyjęłabyperspektywę
europejską3.
Przeglądającnajnowsząliteraturępoświęconąhistoriitransnarodowej,próżno
byszukaćrefleksjinatemattejoddawnatrwającejdebaty.Współczesnedyskusje
prowadzonesąwcieniuglobalizacji,naktórą,począwszyodlatdziewięćdziesią-
tychXXwieku,starałysięzareagowaćdwanowekierunkiwnaukachhistorycznych.
1Jakopróbęorientacjiwnowszejdyskusjipor.MichaelG.Müller,CorneliusTorp,Conceptualising
transnationalspacesinhistory,w:Transnationalspacesinhistory,red.idem,numerspecjalnynEuropean
ReviewofHistory”16(2009),s.609-617.
2MarcBloch,Pourunehistoirecomparéedessociétéseuropéennes(1928),poniem.w:idem,Aus
derWerkstattdesHistorikers.ZurTheorieundPraxisderGeschichtswissenschaft,red.PeterSchöttler,
FrankfurtamMain2000,s.122-159.
3JacquesLeGoff,Fairedel)histoire,t.2,Nouvellesapproches,Paris1974.
