Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2UwarunkowanianowejlegalnościwpoczątkachPolskiLudowej
29
Podejmującproblempodstawkonstytucyjnych(ł)należymieć
świadomośćrewolucyjnegocharakterutzw.władzyludowejuza-
raniatejformacjiustrojowej(ł).Oznaczato,iżwładzarewolucyjna
powstałaniezależnie,wsensieprawnym,odistniejącegoformal-
nieładukonstytucyjnego.Miaławięccharakterpierwotny,znosiła
obowiązującyładkonstytucyjny,dającpocząteknowemuporząd-
kowi13.
Biorącpoduwagęflrewolucyjność”nowegoporządku,nasuwasię
oczywistepytanieopodmiotrewolucyjności,tzn.grupę-awangardę
stojącąnaczelezmiany.Takowąwomawianymokresiebylidziałacze
przedwojennejKomunistycznejPartiiPolski(KPP)orazPPRiZPP,
atakżeosobysympatyzującezprogramemradykalnychzmianspo-
łecznych,aleoinnejprzynależnościorganizacyjnej(ruchludowy:
StronnictwoLudowe[SL],PolskieStronnictwoLudowe[PSL]flNowe
Wyzwolenie”;socjaliścizPolskiejPartiiSocjalistycznej[PPS];demo-
kracizSD;częśćtzw.chadekówzeStronnictwaPracy[SP],zwolenni-
kówZygmuntaFelczakaiFeliksaWidy-Wirskiego).Analizującskład
moskiewskiegoPKWN,MarianKallaspodnosijegokoalicyjnycha-
rakter,jednakżewskazujenafaktycznecentrumkierownicze,które
tworzyliflczłonkowiePPR,mimoiżniestanowiliwiększości”14.
Wistociemamytudoczynieniazzespołemosób,któredająpo-
cząteknowej,spójnejgrupiespołecznej,ouświadomionychcelach
ipotrzebach,powiązanychróżnymiwięzami,najczęściejocharakte-
rzepatronatu15.Reasumując,chodzionowąelitęwładzywsystemie
ocechachniedemokratycznych.Liczebnośćtakowejelity–według
ustaleńbadaczatotalitaryzmówFranciszkaRyszki–wokresiebudo-
wynowegosystemunieprzekraczała120osób,zczegozdecydowana
większośćtotzw.elitarewolucyjna,stanowiącarefleksówczesnego
układuspołecznego,ocharakterystycznychcechach,tj.średniejwie-
kowejwiększejniż40lat,dobrympoziomiewykształceniaiwykazu-
13T.Mołdawa,KonstytucyjnepodstawyustrojuPolskiLudowej,[w:]Władza
wPRL.Ludzieimechanizmy,Warszawa2011,s.11.
14M.Kallas,A.Lityński,HistoriaustrojuiprawaPolskiLudowej,Warszawa
2000,s.49.
15M.Żyromski,Teorieelitasystemypolityczne,Poznań2007,s.303,Nauki
Polityczne–Uniwersytetim.AdamaMickiewiczawPoznaniu,nr21.
