Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PaktRibbentrop–Mołotowiludnościowo-terytorialnezmiany
wEuropieŚrodkowo-Wschodniejwpierwszymokresieokupacji
(1939–1941)
EUGENIUSZCEZARYKRÓL
Podpisaniepakturadziecko-niemieckiegownocyz23
na24sierpnia1939rokuniepowinnozaskakiwać,jakoże:
a)wpolityceZSRRbyłożywedążeniedorestytucjiwładztwa
carskiego(Finlandia,Baltikum,ziemiewschodnieRP,Besarabia);
b)wieloletniewpływyniemieckieoddziaływałynaEuropę
ŚrodkowąiWschodnią;
c)istniałatradycjazwiązkówprusko(niemiecko)-rosyjskich
wXIXwieku,równieżtychoostrzuantypolskim;przykłademmoże
tubyćkonwencjaAlvenslebenazlutego1863roku;
d)związkiniemiecko-rosyjskie(radzieckie)odżyłyrównież
poIwojnieświatowejizaowocowałyżyczliwądlabolszewików
neutralnościąpaństwaniemieckiegowczasiewojnypolsko-
radzieckiej1920roku,układemwRapalloz1922roku,atakże
traktatemberlińskimz1926roku,którywygenerowałtajną
ekonomiczno-militarnąwspółpracęradziecko-niemieckąwbrew
postanowieniomtraktatuwersalskiego.
JednakżewiadomośćozawarciuwMoskwiewsierpniu1939roku
paktuonieagresjimiędzystalinowskimZwiązkiemRadzieckim
ahitlerowskimiNiemcamipodziałałaniczymwybuchbomby.
Odpołowylat30.XXwiekustosunkiobupaństwcechował
ustawicznywzrostnapięcia,propagandaniemieckairadziecka
prześcigałysięwoskarżeniach,budującwzajemnieobraz
śmiertelnegowroga.WBerliniewciążpamiętanoopróbach
przerzuceniawlatach1918–1919i1923naterytoriumNiemiec
zarzewiabolszewickiejrewolucji.WMoskwiepowolizdawanosobie
sprawęzdalekosiężnychcelównarodowegosocjalizmuzapisanych
w
MeinKampf
1.
Jaktosięwięcstało,żedwatotalitarne,alewrogowzględem
siebienastawionesystemypaństwoweosiągnęływsierpniu
1939rokudalekoidąceporozumienieizdołałyjeskutecznie,
przynajmniejnakrótkąmetę,zrealizować?Przyczyn,pomijającjuż
wspomnianewzględynaturyhistorycznej,byłokilka.Popierwsze,
obapaństwacechowałwynikającyztotalitarnejistotyimperatyw
imperialistyczny(TrzeciaRzesza)iklasowy(ZSRR).WBerlinie
ożywałyiaktualizowałysiękoncepcjeRaumordnung,Mitteleuropy
ivolkistowskiegorozumieniaprzywództwa.WMoskwie
wskrzeszanoideęeuropejskiegowymiarurewolucjikomunistycznej
itworzeniaporządkuspołecznegonapodstawietoposusojuszu