Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zeswojejpierwotnejkoncepcjipodziałuwzmiankowanychpaństw
wzdłużrzekiDźwiny.WBerliniezakładanopoczątkowo,
żeKurlandia,będącaczęściąŁotwy,orazLitwamiałysięznaleźć
wstrefiewpływówniemieckich,aEstonia,resztaŁotwyiFinlandia
przynależałybydoZSRR.Ostatecznieodkońcawrześnia1939roku
całeBaltikumiFinlandiaznalazłysięwstrefieradzieckiej.
PopodpisaniuzBerlinemtraktatuoprzyjaźniigranicachMoskwa
zastosowałacynicznąpresjępropagandowąwobecpaństw
bałtyckich,wzmocnionąwprowadzeniemnaterytoriumtych
państwwpaździerniku1939rokugarnizonówArmiiCzerwonej.Ich
liczebnośćdorównywałałącznieniemalwielkościsiłzbrojnych
Litwy,ŁotwyiEstonii.Podprzymusempaństwatepodpisały
zZSRRukładyoprzyjaźni,wprzypadkuLitwydodatkowym
elementemporozumieniabyładecyzjaoprzyłączeniudojej
terytoriumWileńszczyznyodłączonejodziem
Rzeczypospolitej14.Jednocześniepowołanoprawemkaduka„rządy
ludowe”złożonezmiejscowych,nielicznychzresztą,komunistów
ipolitycznychoportunistów.
Wlipcu1940roku,pozmianieprawawyborczego,wrepublikach
bałtyckichprzeprowadzonopseudowybory.Parlamentywyłonione
zwykluczeniemugrupowańopozycyjnychzwróciłysiędoRady
NajwyższejZSRRzprośbąoprzyjęciedowielkiejrodzinykrajów
radzieckich.RNZSRRodpowiedziałapozytywniewsierpniu
1940roku.Wtensposóbpowstałysocjalistycznerepubliki
radzieckieEstonii,LitwyiŁotwy,którepoddanonastępnie
intensywnejsowietyzacji.Wyjściowymposunięciemwramachtego
procesubyłtransferludnościpochodzenianiemieckiegonazachód,
cowlatach1939–1941objęłomniejwięcej70–75tys.osób
zEstoniiiŁotwyorazw1941rokuprawie54tys.
zLitwy15.Zdecydowanawiększośćprzesiedlonychzajęłamiejsce
usuniętychPolakówiŻydówzWielkopolskiorazPomorzaiprzejęła
ichmienie.
Radzieckiscenariuszprzejmowaniaobszarówuzgodnionych
zNiemcamiwrazzwymianąludności,choćpomyślnierealizowano
gowpaństwachbałtyckich,okazałsięjednaknieskuteczny
wprzypadkuFinlandii.Władzetegopaństwaniechciałypodpisać
proponowanegoprzezMoskwęukładuoprzyjaźni,atakżenie
zgodziłysięnażądaniaterytorialne.ZSRRdomagałsięodFinów
przesunięciagranicyo25kmnazachódorazzgodynadzierżawę
półwyspuHankona30lat,żebyzainstalowaćtambazyradzieckiej
marynarkiwojennej.WzamianzatoFinowiemieliotrzymaćdwa
razywiększyobszarKarelii,liczącyprawie5500km²,którybył
słabozaludnionyiniemalpozbawionyinfrastruktury.
WobecodmowyFinówZSRRodwołałsiędoprowokacji,
inscenizującostrzelaniemałejwioskiposwojejstroniegranicy,oco
