Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tomasz
przestrzennychpowiązańmiędzyzamkiemimiastem,dwapozostałezałożenia
Torbus
natomiastwymykająsięnaukowejanalizielWprzypadkuTucholiprowadzone
przez10latwsposóbdyletanckipracewykopaliskoweniedoprowadziłynawet
doustaleniaprzekonującegorzutuzałożenia;każdanaukowawzmiankaotym
zamkumusiałabyzamienićsięwwieleznakówzapytanial
Historycznymtłemdladziejówbudowyposzczególnychzamkówjestzajęcie
zbrojneprzezKrzyżakówPomorzaGdańskiego,któreod1295rlznajdowałosię
wgranicachjednoczącegosiękrólestwaPolski2lJakwiadomo,wykorzystującyjego
słabośćKrzyżacy,kierującpoczątkowoodsiecząGdańskaprzeciwBrandenburczy-
komw1308rl,pozajęciugrodugdańskiegoniewydaligoPolakom,awnastępnym
rokupodbiliresztęPomorzaGdańskiegoidotarlinadoŚwiecialDziśnieda
sięjużustalić,czybyłatoświadomaakcja,którejprologodbyłsięw1282rlwraz
zzajęciemprzyczółka(zamkuwGniewienazachodnimbrzeguWisły),czyteż
zakonkrzyżackipotrafiłpoprostuspontaniczniewykorzystaćsprzyjająceokolicz-
nościlJeszczepodczasaneksjispornegoterytoriumw1308rlrozpoczęłasięzacięta
walkaouznaniezdobyczylZarównoPaństwoZakonne,jakiBrandenburgiaiPol-
skapowoływałysięnamniejlubbardziejwiążącezapisy,dokonywanewróżnych
momentachhistoriiprzeznierzadkowewnętrznieskłóconychiprowadzących
partykularnąpolitykęksiążątzdynastiiSobiesławiców,rządzącychnaPomorzu
Gdańskimprzed1295rlPodczasgdyBrandenburgiawkrótcezrezygnowałazrosz-
czeń,sprzedającswojeprawaKrzyżakom,Polskaobstawałaprzyżądaniachzwrotu
Pomorza,wysuwając-copokazująprocesykanonicznemiędzyPrusamiaPolską
wpierwszejpołowieXIVwl-argumentynaturyhistorycznej,kościelno-admi-
nistracyjnej(przynależnośćPomorzaGdańskiegodobiskupstwawłocławskiego
iarcybiskupstwagnieźnieńskiego)oraz,cowśredniowieczuwyjątkowe,etnicznejl
WdrugiejpołowieXIVwlstaraniaPolskioprzejęciekontrolinaddolnymbiegiem
Wisłyzostaływodłożonenapóźniej,alenigdyznichniezrezygnowanolTapolity-
karewindykacjistałasięostateczniejednymzważnychczynników,któredoprowa-
dziływXVwldoupadkuPaństwaZakonnegol
Istotneznaczeniewkontekścieniniejszychrozważańmafakt,żezajęcie
PomorzaGdańskiegoniepociągnęłozasobąnatychmiastowejrozbudowyadmi-
nistracjizakonnejwregionie,wtymbudowynowychzamkówlWydajesiębar-
dzoprawdopodobne,żebezpośredniopowydarzeniachzlat1308-1309brano
poduwagęzatrzymaniezawszelkącenępółnocnejczęściPomorzaGdańskiego
zGdańskiemorazśrodkowej,powiększonejczęścijużistniejącejkomturiiGniew,
awzamianzapokójzPolskąrezygnacjęzczęścipołudniowejzeŚwieciem3l
Bezpośredniopozajęciukrajuw1310rljedyniewGdańskuustanowionourząd
2PorlKazimierzJasiński,ZajęciePomorzaGdańskiego,nZapiskiHistoryczne”1966,tl31,nr3,
sl299-352;MarianBiskup,GerardLabuda,DziejeZakonuKrzyżackiegowPrusach.Gospodarka,
społeczeństwo,państwoiideologia,Gdańsk1986,sl241-258,353-378;BłażejŚliwiński,Rzeź
izniszczenieGdańskaprzezKrzyżakóww1308rl,Gdańsk2006l
3MaksymilianGrzegorz,EntstehenundEntwicklungderOrdensverwaltunginPommerel-
lennach1308lnBeiträgezurGeschichtedesDeutschenOrdens”
,Bdl1(QuellenundStudienzur
6