Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prolog.Żołnierz–życieikariera
43
nakpodczastejwojnywsławiłsięwtakdobrzeprzezPolakówrozpoczętej,atak
fatalniezakończonejbitwiepodJedlińskiem(10-11czerwca).TowłaśnieKru-
kowieckiemuZajączekwinienzawdzięczać,żebitwatanieskończyłasięzupeł-
nympogromemwojskpolskich.MajorKrukowieckibowiemnaczeleniewiel-
kiegooddziałuuodpierałprzez5godzin[ł]spozagrobliciągnącejsięwzdłuż
RadomkidywizjęMohra,usiłującąprzejśćprzeztęrzeczkę,ażebyzajśćZającz-
kowiztyłu”58.Wlipcubyłjednymzpierwszych,którzymielizaszczytwkroczyć
doKrakowa59.
WuznaniuzasługksiążęJózefjuż11lipcamianowałKrukowieckiegopuł-
kownikiemioddelegowałgodopracynadformowaniemiszkoleniemtworzą-
cychsięwłaśniepułkówugalicyjsko-francuskich”60.Natychzajęciachupłynęła
pułkownikowidrugapołowaroku.Wśródjegoobowiązkówznalazłosięrów-
nieżprzeprowadzanieinspekcji,naktóresztabdośćczęstogowysyłałiktóre
nadługielatastałysięjednymzjegoznakówrozpoznawczych.Bywało,żedo-
wódcyposzczególnychjednostekwzajemnieostrzegalisięprzedjegowizytą.
Niezwykledrobiazgowy,wyczulonynapunkciepoprawnegowykonywania
musztry,sumiennieprowadzonejadministracjiczywkwestiiwyszkolenia,
umundurowaniaiwyekwipowaniażołnierzy,wychodziłzzałożenia,żeżoł-
nierzmaprawosięmylić,oficerzaśnigdy.Wkonsekwencjiszeregowi(zwłasz-
czazjegowłasnychkomend)lubiligo,aleoficerowiebalisięjakognia.Trudno
byłoteżpozyskaćjegowzględy61.
20marca1810rokuKrukowieckiobjąłdowództwo2.pparmiiKsięstwa
Warszawskiego62inastępnedwalataspędziłwWarszawieiModlinie,gdzie
kolejnopułktenwchodziłwskładgarnizonu63.Nakampanię1812rokuwyru-
szyłnaczeleswegopułku,wskładziebrygadydowodzonejprzezgen.Michała
58Ibidem;por.BR,1578,Stansłużbyz1813r.DlabitwypodJedlińskiem,jakzresztądlacałejwojny
tegoroku,wciążfundamentalneznaczeniemamonografiaB.Pawłowskiego,Wojnapolsko-au-
striacka1809r.,Warszawa1999[wyd.1,Warszawa1935],tutajs.332-337.
59[J.Weyssenhoff],Pamiętnikgenerała…,wydałJ.Weyssenhoff,Warszawa1904,s.123-124;
W.Fiszerowa,Dziejemojewłasneiosóbpostronnych.Wiązankasprawpoważnychiciekawych,z
franc.przeł.E.Raczyński,Warszawa1998,s.343;Pawłowski,Wojnapolsko-austriacka,s.417.
60BUW,545,k.14.
61W1809r.pracującywkancelariiwodzanaczelnegoLudwikDembińskidowiedziałsięoterminie
inspekcji16.pp,którąmiałodbyćwłaśniepłkKrukowiecki.Majączapewnenadzieję,żeudamusię
porozmawiaćzhrabiąjakuGalicjaninzGalicjaninem”,udałsiędońprosićowzględydlaswegobrata
Jana,któryniedawnozaciągnąłsiędotegopułku.OdpowiedźKrukowieckiegobyłakrótkaizimna
jaklód:uBądźpanpewny,żejeżelibratpańskidoskonalemusztryniezna,togojakoostatniegopod-
porucznikanaliścieumieszczę”.[H.Dembiński],Pamiętnik…generaławojskpolskich,t.I,Warsza-
wa1909,s.77;por.BUW,581,k.18,WspomnieniaA.Krukowieckiego.
62Gembarzewski,WojskoPolskie.Księstwo,s.86.
63M.Smarzewski,Pamiętnik1809-1831,opr.F.Sawicka,Wrocław-Warszawa-Kraków1962,s.28;
Gembarzewski,WojskoPolskie.Księstwo,s.87.Wiosną1811r.zinicjatywygenerałówFiszera
iZajączkaKrukowieckiwyruszyłwmisjiwywiadowczejdoLwowawceluprzeprowadzeniarozpo-
znaniasytuacjiwzdłużgranicygalicyjskiejiodstronytureckiej.Zob.Instrukcyeidepeszerezydentów
francuskichwWarszawie1807-1813,wydałM.Handelsman,t.I,Kraków1914,s.311,depeszaz10IV
1811;A.M.Skałkowski,Ocześćimieniapolskiego,Lwów1908,s.369,ZajączekdoDavouta,War-
szawa13IV1811;D.Nawrot,LitwaiNapoleonw1812roku,Katowice2008,s.134;B.Pawłow-
ski,Polskiwywiadprzedkampanią1812r.,PH-W,t.I,1929,z.1,s.133.
